ArtScript: Λίγα λόγια για τον εαυτό σας (σύντομο βιογραφικό)

   Ρ.Π. : Γεννήθηκα στο Ηράκλειο Κρήτης. Είμαι καθηγήτρια Σχεδίου Μόδας με μεταπτυχιακές σπουδές στο Παρίσι. (Esmod Fashion School).Επίσης για αρκετά χρόνια ασχολήθηκα με τον τουριστικό τομέα, όπως και με τη ζωγραφική. Από το 2001 και μετά έχουν εκδοθεί δεκαεπτά βιβλία μου . Αυτά είναι : ποιητικές συλλογές, μυθιστορήματα, διηγήματα, παιδικά βιβλία (απόσπασμα βιβλίου μου διδάσκεται στην Ε’ Δημοτικού) και παιδικό θέατρο, ενώ άρθρα και βιβλιοκριτικές μου δημοσιεύονται στον έντυπο και ηλεκτρονικό τύπο,  καθώς και σε έγκριτα λογοτεχνικά περιοδικά.

     Είμαι συντονίστρια του “Λογοτεχνικού κύκλου Ηρακλείου”. Τηλεόραση, ραδιόφωνο, βιβλιοπαρουσιάσεις Ελλήνων και Ξένων Λογοτεχνών και συνεχείς επισκέψεις σε σχολεία εμπλουτίζουν και γεμίζουν δημιουργικά το χρόνο μου.

    ArtScript: Αγαπημένοι ποιητές και συγγραφείς.

    Ρ.Π.: Η λίστα είναι ατέλειωτη- μια που ανήκω στους ‘’άρρωστους‘’ βιβλιόφιλους-  αλλά επιλεκτικά αναφέρω: Έλληνες συγγραφείς: Παπαδιαμάντη, Λουντέμη, Βιζυηνό, Στρατή Τσίρκα, Μαρία Ιωαννίδου, Νίκο Καζαντζάκη, Άγγελο Τερζάκη, Ηλία Βενέζη, Τάσο Αθανασιάδη, Επαμεινώνδα Γονατά, Γιώργο Σκαμπαρδώνη, Ιωάννα Καρυστιάνη, Ν. Θέμελη ,Ισίδωρο Ζουργό, Μάρω Βαμβουνάκη, Ζυράνα Ζατέλη, Αύγουστο Κορτώ, Δημοσθένη Παπαμάρκο, Μαρία Κουγιουμτζή, Γιάννη Μακριδάκη.

    Ξένοι συγγραφείς : Ντοστογιέφσκι, Τολστόι , Τσέχωφ, Μπαλζάκ, Προυστ, Αντόνιο Μ. Μολίνα, Βιρτζίνια Γούλφ, Μπόρχες, Χαβιέ Μαρίας, Λεονάρντο Παδούρα , Γκαμπριέλ Γκ Μάρκες, Ζοζέ Σαραμάνγκου, Ίρβινγκ Γιάλομ, Πώλ Όστερ, Ελίας Κανέτι, Βλαντιμίρ Ναμπόκωφ, Λώρενς Ντάρελ , Ίαν Μακ Γιούαν, Ντέηβιντ Λοτζ, Κεζάμπουρο Όε, Ορχάν Παμούκ, Ιζαμπέλ Αλιέντε, Μάργκαρετ Άτγουντ, Άλις Μάνρο.

    Ποιητές: Καβάφης, Ελύτης, Ρίτσος, Καρυωτάκης, Πολυδούρη Αναγνωστάκης, Λειβαδίτης, Βαρβιτσιώτης, Βαρβέρης, Χιόνης, Μάτση Χατζηλαζάρου, Τάκης Σινόπουλος, Νίκος Αλέξης Ασλάνογλου, Χριστόφορος Λιοντάκης, Τόλης Νικηφόρου, Βασίλης Ρούβαλης, Δημήτρης Περοδασκαλάκης, Χλόη Κουτσουμπέλη. Από ξένους : Ράινερ Μαρία Ρίλκε, Σαρλ Μπωντλέρ, Φερνάντο Πεσσόα, Πάμπλο Νερούντα, Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα, Γκιουζέππε Ουγκαρέτι, Ναζίμ Κιχμέτ, Σύλβια Πλαθ, Άνν Κάρσον, Έμιλυ Ντίκινσον και Άννα Αχμάτοβα.

    ArtScript: Απόσπασμα βιβλίου σας διδάσκεται στην Ε’ Δημοτικού, πως νιώθετε για  αυτό; Είναι  ιδιαίτερη ευθύνη το ότι επιλέχθηκε το κείμενο σας για να εκπαιδεύσει  μια τόσο ιδιαίτερη ηλικία;

    Ρ.Π.: Το 2003 έγραψα τέσσερα παιδικά βιβλία, μια σειρά με ήρωα τον Σοφούλη τον Ψαλιδούλη και το μαγικό ψαλίδι του που ότι κόβει, ζωντανεύει. Όλα τους σημείωσαν μεγάλη επιτυχία , χαρίζοντας μου  ό,τι μπορεί να ονειρευτεί ένας συγγραφέας. Ένα απόσπασμα από το τρίτο μου βιβλίο’’ Ο Σοφούλης ο Ψαλιδούλης και η αποστολή στο διάστημα’’, που αναφέρεται στο φαινόμενο του θερμοκηπίου στον πλανήτη Άρη, επιλέχθηκε από το Υπουργείο Παιδείας, ανθολογήθηκε  και διδάσκεται στην Πέμπτη Δημοτικού στο Γ’ τεύχος της Γλώσσας. Είναι πραγματικά μια από τις σπάνιες χαρές που μπορεί να καρπωθεί ένας λογοτέχνης και αισθάνομαι ευγνωμοσύνη γι αυτό. Παράλληλα είναι όντως ευθύνη μεγάλη’’ το να διδάσκεσαι’’ . Είναι στοίχημα το να επιχειρήσεις ν’ αγγίξεις την τρυφερή παιδική ψυχή, να τη συναρπάσεις, να την τέρψεις, να την ταξιδέψεις και κυρίως να της περάσεις σωστά μηνύματα, μ’ ένα τρόπο που ν’ ακτινοβολεί αλήθεια και όχι διδακτισμό.

    ArtScript: Έχετε ασχοληθεί με μυθιστόρημα, ποίηση, διήγημα, παιδικό βιβλίο και παιδικό θέατρο. Τι αντιπροσωπεύει το κάθε είδος για εσάς και με ποιο  νιώθετε πιο οικεία;

    Ρ.Π.: Ότι γράφω το αγαπώ. Αγαπώ και αφοσιώνομαι κάθε φορά σ’ αυτό, που πάνω του δουλεύω. Αφιερώνω αρκετές ώρες καθημερινά  στη γραφή, τη δημιουργία. Είτε αυτό είναι μυθιστόρημα, διήγημα, ποίημα,  παιδικό βιβλίο, παιδικό θέατρο, άρθρο ή βιβλιοκριτική.

    Η πεζογραφία , ιδιαίτερα το μυθιστόρημα και κυρίως το μυθιστόρημα εποχής, είναι για μένα πρόκληση. Οικοδόμημα ολόκληρο, που το προσεγγίζω με σεβασμό και το επεξεργάζομαι σαν γλυπτό. Το πελεκώ με μεράκι, φροντίδα, συνέπεια και αφοσίωση. Κι αφιερώνω τεράστιο χρόνο στο διάβασμα , τη μελέτη, την συλλογή και επεξεργασία στοιχείων, που θα κοσμήσουν το κείμενο και θα χαρίσουν πνοή , ζωή στους ήρωες…Μοχθώ πολύ κυνηγώντας την πιστή απεικόνιση της εκάστοτε χρονικής περιόδου και πραγματικότητας και ασχολούμαι διεξοδικά με το στήσιμο της πλοκής, βασιζόμενη πάντα στην ενεργή συμμετοχή των ηρώων.

    Από την άλλη το διήγημα είναι, όπως λένε, για τους στυλίστες της γραφής. Η μικρή φόρμα απαιτεί  λιτότητα, πειθαρχία, συμπύκνωση νοημάτων , δεινό χειρισμό της γλώσσας. Είναι πολύ σημαντικό να μπορέσεις να θίξεις καίρια θέματα μέσα από εικόνες, να τις μεταφέρεις στον αναγνώστη, να του περάσεις κάτι που σ’ έχει συγκλονίσει, ένα γεγονός που σ’ έκανε να πάρεις θέση και να γράψεις γι αυτό.

    Τόσο η λογοτεχνία για παιδιά, όσο και το παιδικό θέατρο, είναι στοίχημα, μεγάλη πρόκληση κι ευθύνη. Όπως αναφέρω και παραπάνω, στόχος ν’ αγγίξεις την τρυφερή παιδική ψυχή, να τη συναρπάσεις, να την τέρψεις, να την ταξιδέψεις, και κυρίως να της περάσεις σωστά μηνύματα, μ’ ένα τρόπο που να ακτινοβολεί αλήθεια και όχι διδακτισμό.

    Είμαι όμως ταγμένη στην ποίηση. Πηγάζει από μέσα μου κρυστάλλινη και διάφανη σαν το νερό της πηγής. Είναι η καταφυγή μου στα δύσκολα. Το ποίημα βγαίνει απ’ τα έγκατα της ψυχής, με ωδίνες και οδύνη και περικλείει μέσα σε ελάχιστες λέξεις όλα όσα θέλεις να εκφράσεις, έχει μια πρωτοφανή δύναμη που συγκλονίζει.

    ArtScript: Το Νοέμβριο κυκλοφόρησε εκτός από το Β’ τόμο της «ΜΑΧΡΙΑ, Η Αγάπη είναι Δύναμη» και η ποιητική σας συλλογή «ΜΙΝΙΑΤΟΥΡΑ» από τις εκδόσεις «Poema», πείτε μας λίγα λόγια για το βιβλίο σας.

    Ρ.Π.: Η ενασχόλησή μου με τη μικρή φόρμα στην ποίηση, είναι μια δοκιμή σ’ ένα είδος που προκαλεί: μια μινιατούρα μπορεί να περιέχει περισσότερες «πληροφορίες» από μια πολύστιχη σύνθεση, διαθέτει ποιητική προοπτική, υπαινικτικό χαρακτήρα και σίγουρα η πυκνότητά της ερεθίζει γόνιμα τη δημιουργική φαντασία του αναγνώστη της.

    Τα βασικά χαρακτηριστικά που καθιστούν ένα μονόστιχο,  δίστιχο ή τρίστιχο αξιανάγνωστο είναι: συμπύκνωση, οικονομία, υπαινιγμός, αιφνιδιασμός, ακρίβεια, ιδιάζουσα γλώσσα , προσωπικό βλέμμα και πρωτίστως το ρίγος που απαντάται στην ποίηση. Όλα άλλωστε τα παραπάνω στοιχεία προσιδιάζουν στον ποιητικό λόγο.

    Δοκιμάστηκα ήδη στο χαικού, το δύσκολο αυτό είδος ιαπωνικής ποίησης στην τελευταία μου ποιητική συλλογή,- που κυκλοφόρησε το 2013 από τον Γαβριηλίδη, με τίτλο ‘’Τα χαικού μιας μέρας κ μιας νύχτας’-’, λάτρεψα την αυστηρότητα, το μέτρο, το ‘’εντός πλαισίου’’, το ξάφνιασμα, το χάδι , τον απόηχο και την επίγευση, την αποτύπωση του στιγμιότυπου με τον ακαριαίο τρόπο του χαικού.

    Έτσι αποφάσισα αυθόρμητα ν’ αντιμετωπίσω μιαν ακόμα πρόκληση. Πειραματίστηκα δοκιμάζοντας την τεχνική ίσως του επιγράμματος, του αφορισμού, καταλήγοντας στη μινιατούρα, πάντοτε σχεδιάζοντας, μουτζουρώνοντας, πλάθοντας στίχους –λιλιπούτεια ποιήματα που χτίζοντάς τα, προσπαθούσα να τους εμφυσήσω πνοή ,μες στην πανάκριβη σιωπή της μοναξιάς…

    Στη Μινιατούρα μιλώ για το πένθος, για «το μεγαλύτερο αίνιγμα που είναι και παραμένει ο εαυτός μας, ο καταδικασμένος συνεχώς να μας διαφεύγει»,  για την τέχνη που αφυπνίζει,  τη μνήμη, τον έρωτα που αγκαλιάζει ακόμα και το θάνατο, για το τί μας πονά , ειδικά σ’ αυτή εδώ την εποχή…

Μιλώ για το σώμα, τη φύση και τ’ όνειρο, το στοχασμό, το χρόνο, την ομορφιά και  το φόβο, το γήρας, την απώλεια…

    ArtScript: Και ερχόμαστε στην πεζογραφία. ‘’Η αγάπη είναι δύναμη’’, λοιπόν. Μιλήστε μας για το καινούριο σας έργο.

    Ρ.Π.: Το οπισθόφυλλο , νομίζω ότι το περιγράφει… Μασσαλία 1889. Η Μάχρια και ο Ζακ είναι δεμένοι μ’ ένα βασανιστικό ερωτικό πάθος που τους φέρνει στα άκρα. Τι ρόλο θα παίξει στη συνέχεια ο καλύτερός τους φίλος Φρανσουά; Και πως συνδέονται τα γεγονότα κι οι παράλληλοι βίοι της μουσουλμάνας εύπορης και καλλιεργημένης Μάχρια, με τη ζωή της αγρότισσας Ιταλίδας Αουρόρα και της Γιαπωνέζας γκέισας Γιούκι;

    Ένα πολυφωνικό, σαγηνευτικό μυθιστόρημα που συνυφαίνει τις ιστορίες και τον αγώνα τριών διαφορετικών γυναικών, παγιδευμένων στις προκαταλήψεις της εποχής τους, ένα βιβλίο-ταξίδι ολόκληρο που ανοίγεται σε τρία μέτωπα διατρέχοντας δυο ηπείρους, με αξέχαστους ήρωες, καθοριστικές αποκαλύψεις και ανατροπές που κόβουν την ανάσα.

    Από το Όριεντ εξπρές, την όπερα της Βιέννης, κλινικές αποτοξίνωσης σε Αυστριακά θέρετρα, μεγαλόπρεπα ξενοδοχεία και επαύλεις, μέχρι τις αίθουσες διαλέξεων και το ντιβάνι του Φρόυντ, από την απλή ζωή του Νότου και τα σκοτεινά βάθη της επιθυμίας, καλά κρυμμένα σ’ ένα ψαροχώρι κι ένα γυναικείο μοναστήρι της Σαρδηνίας, μέχρι την Ιαπωνία στα χρόνια της απώτατης μαγείας της Ανατολής, μέσα από τους δρόμους του μεταξιού και του τσαγιού, ο αναγνώστης ανακαλύπτει ένα βιβλίο- ύμνο στην ακαταμάχητη δύναμη της αγάπης, τη μητρότητα, τη φιλία, την αφοσίωση, αλλά και τον θρησκευτικό φανατισμό, τις κοινωνικές συμβάσεις του 19^ου αιώνα, την αρρώστια, το πένθος, τη σχέση με το χρόνο, το δικαίωμα στην ευτυχία. Μια κατάδυση στα βάραθρα της ανθρώπινης ψυχής , που εξαναγκάζεται να γνωρίσει τα έσχατα όρια της αντοχής της.

    ArtScript: Οι περισσότεροι λογοτέχνες συνωστίζονται στην Πρωτεύουσα και στη Συμπρωτεύουσα. Είναι εύκολο για μια συγγραφέα να μένει στην επαρχία και να προωθεί τη δουλειά της από απόσταση (παρά τις δυνατότητες που προσφέρουν οι νέες τεχνολογίες); Ποια τα θετικά και ποια τα αρνητικά να ζει στην επαρχία ένας καλλιτέχνης;

    Ρ.Π.: Καθόλου εύκολο θα έλεγα , όσον αφορά την επαφή με εκδοτικού οίκους, φιλότεχνους, εκδηλώσεις του λογοτεχνικού χώρου όπου ένας συγγραφέας οφείλει να συμμετέχει , -είναι βασικό να συζητά και να συγχρωτίζεται με ομότεχνους που έχουν κοινή συνιστώσα-, γνωριμίες με κριτικούς λογοτεχνίας κ.λ.π. Όλα τα παραπάνω αποτελούν τροφή για το πνεύμα, κάτι που ένας δημιουργός , –εκτός από τη μοναξιά-, ασφαλώς αποζητά.

    Ευτυχώς που η προώθηση του έργου του , έστω και εάν αυτός ζει στην επαρχία, μπορεί σήμερα να γίνει γνωστή μέσω των νέων τεχνολογιών που αναφέρετε, όμως κι εκεί παίζουν ρόλο οι γνωριμίες, ο εκδοτικός οίκος και η στήριξη που παρέχει στον ίδιο κ το βιβλίο του, καθώς και ο τρόπος προσέγγισης ατόμων που ασχολούνται με το είδος, οι οποίοι ωστόσο, κατακλύζονται από σωρεία αιτημάτων οπότε κάνουν τις επιλογές τους.

    Όσο για τα θετικά στοιχεία του να μένεις στην επαρχία είναι κυρίως η επαφή με τη φύση, που προσφέρει την ηρεμία και την ησυχία που έχει ανάγκη ένας δημιουργός για να αποδώσει έργο, ο αληθινός φιλικός δεσμός με άτομα-όχι πολλά δυστυχώς, υπάρχει μεγάλος φθόνος- που σας ενώνουν τα ίδια πνευματικά ενδιαφέροντα και το ότι: ‘’καλύτερα βασιλιάς στον τόπο σου’’...

    ArtScript: Έχετε κάνει κάποια ιστορική και κοινωνική έρευνα πριν ξεκινήσετε να γράφετε τα δυο βιβλία της τριλογίας«Η ΜΑΧΡΙΑ ΤΗΣ ΛΗΘΗΣ»; Εξυπηρετεί κάποιο λογοτεχνικό ή άλλο σκοπό το ότι το έργο χωρίζεται σε τρία μέρη;

    Ρ.Π.: Σαφώς και χρειάστηκε επίπονη και σχολαστική έρευνα, προκειμένου να αναδειχθεί και να φωτιστεί και η παραμικρή λεπτομέρεια Εκτός από τα κλασσικά έργα για τον 19^ο αιώνα, (βιογραφίες ζωγράφων, καλλιτεχνών γενικότερα, ιστορικά μυθιστορήματα, ταινίες και θεατρικά έργα), που διάβασα και παρακολούθησα με σκοπό την, όσο το δυνατόν, ακριβέστερη αναπαράσταση της πραγματικότητας εκείνης της εποχής, το μεγαλύτερο μέρος των πληροφοριών αντλήθηκε μέσω του διαδικτύου, (χάρτες, τοποθεσίες, ιστορικά γεγονότα κ.λ.π.) Ωστόσο μυθιστορήματα, δοκίμια, κείμενα, ημερολόγια, άρθρα, αποσπάσματα και αφιερώματα εφημερίδων,  –ιδιαίτερα για το κομμάτι που σχετίζεται με τον Σίγκμουντ Φρόυντ και αντίστοιχα εκείνο με την Ιαπωνία-που μελέτησα αυτούς τους επτά μήνες, με βοήθησαν πολύ κατά το ταυτόχρονο στάδιο έρευνας και συγγραφής.

    Επίσης το ότι ‘’Η Μάχρια της λήθης’’  έγινε τριλογία, δεν δημιουργήθηκε για να εξυπηρετήσει κάποιο λογοτεχνικό ή άλλο σκοπό, απλά το αποτέλεσμα αυτό προέκυψε στην πορεία, λόγω του ότι η όλη πλοκή και το στήσιμο της δομής του μυθιστορήματος προσέφερε αυτήν τη δυνατότητα.

    ArtScript: Και τα δυο βιβλία της τριλογίας «Η Μάχρια της Λήθης», είναι γραμμένα σε πρώτο πρόσωπο, από πολλούς όμως χαρακτήρες , που δίνουν διαδοχικά ο ένας την σκυτάλη στον άλλον, και διηγούνται αρμονικά την ιστορία. Αυτό γίνεται για να τονίσει πως βλέπει ο κάθε ήρωας την υπόθεση και την περίοδο που ζει; Τι σημαίνει για εσάς να δημιουργείται ένα δικό σας σύμπαν το οποίο γίνεται αγαπητό από το αναγνωστικό κοινό;
    Ρ.Π.: Είναι μια πρωτότυπη , δύσκολη τεχνική, με θεατρικό υπόβαθρο δουλεμένη αποκλειστικά σε πρωτοπρόσωπη αφήγηση, (μια που με εκφράζει σαν δημιουργό), την οποία δοκίμασα τυχαία το 2007, στο τέταρτο μυθιστόρημά μου ’’Στο δρόμο με τις πικροδάφνες’’. Είχε μεγάλη απήχηση στο κοινό, άρεσε και έκτοτε δούλεψα πάνω σ’ αυτήν , υιοθετώντας την εντέλει σαν προσωπικό στυλ αφήγησης.

    Μ’ αυτή την τεχνική ‘’ψυχογραφούνται ’’οι ήρωες, μπορείς να φτάσεις μέχρι τον πάτο της ψυχής τους. Δείτε παρακάτω πόσο εύστοχα το αποδίδει ο κριτικός λογοτεχνίας Ζαχαρίας Κατσακός στην κριτική του για τη Μάχρια της Λήθης, βιβλίο πρώτο:’’ Στο βιβλίο αυτό, τοιχογραφία εποχής και εποχών, οι ήρωες έχουν έναν ενδογενή κώδικα συνεννόησης. Επικοινωνούν μεταξύ τους μέσω της αφηγηματικής γραμμικότητας, αυτονομούνται όμως στο τέλος, καθώς η "μορφή" της μυθοπλασίας φαίνεται  να μη δεσμεύει ασφυκτικά τα όρια των αντιστάσεών τους. Αυτό γιατί κάθε "φωνή" του ήρωα συγκροτεί ένα αφηγηματικό σύμπαν μέσα στο οποίο μονολογεί τα πάθη του σαν μια θεατρική φιγούρα…’’
 

    Όσο για το δεύτερο σκέλος της ερώτησής σας, το να δημιουργώ δηλαδή ένα δικό μου σύμπαν το οποίο σκοπό έχει να ικανοποιεί το αναγνωστικό κοινό,
σημαίνει για μένα ανυπέρβλητη ικανοποίηση, αλλά παράλληλα ευθύνη και δέσμευση στο να συνεχίσω απερίσπαστη την προσπάθεια ώστε να γίνομαι κάθε φορά καλύτερη…
 

    ArtScript: Κλείνοντας θα θέλαμε να μας πείτε τα μελλοντικά σας σχέδια, κι ακόμα πότε θα κυκλοφορήσει ο τελευταίος τόμος από τη «ΜΑΧΡΙΑ» και τι θα πρέπει να περιμένουμε από αυτόν;

    Ρ.Π.: Δουλεύω μια συλλογή μικροδιηγημάτων αυτή την περίοδο, αλλά δεν γνωρίζω πότε θα προχωρήσω σε έκδοση. Υπάρχουν επίσης τρείς έτοιμες ποιητικές μου συλλογές. Φυσικά από το μήνα Μάρτιο θα ξεκινήσω τη συγγραφή του γ’ τόμου της τριλογίας. Αυτό απαιτεί συστηματική ενασχόληση από μέρους μου, γύρω στις 12 ώρες την ημέρα, προκειμένου το έργο να είναι έτοιμο να παραδοθεί στους αναγνώστες μέσα στον Δεκέμβριο του 2016. Λογικά το νέο βιβλίο, θα αποτελεί τη συνέχεια του β’ τόμου, θα κλείσει τα μέτωπα τα οποία αφήνω ανοιχτά, και η ηρωίδα μου η Μάχρια θα αναζητήσει πλέον τις ρίζες της στην Κρήτη, μετά από ένα σωρό περιπλανήσεις και περιπέτειες που βίωσε και συνεχίζει να βιώνει στην πολυτάραχη ζωή της.

    Δεν γνωρίζω τίποτε άλλο, αφού όλο το παιγνίδι παίζεται από τους ίδιους τους ήρωες. Αυτοί ολοζώντανοι με καθοδηγούν και μου υποδεικνύουν στην κυριολεξία ‘’τι μέλει γενέσθαι’’. Εγώ απλά καταγράφω…
 

    Σας ευχαριστώ θερμά για την πολύ ενδιαφέρουσα συνέντευξη. 

Διαβάστε επίσης:

                    Δήμητρα Μανθεάκη