ΜΙΧΑΛΗΣ ΜΑΚΡΟΠΟΥΛΟΣ
Πρόσφατα κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις «ΚΙΧΛΗ» η νουβέλα του Μιχάλη Μακρόπουλου «Μαύρο Νερό». Ένα κείμενο που αναφέρεται με ρεαλιστικούς όρους στη φυσική καταστροφή χωριών, κάποτε πλούσιων σε πετρέλαιο, αλλά και για την αγάπη του ανθρώπου για τον τόπο του. Με αφορμή το «Μαύρο Νερό» σε μια περίοδο μάλιστα που βομβαρδιζόμαστε από τα Μ.Μ.Ε. για το πόσο θα ωφεληθούμε από την εξόρυξη πετρελαίων που βρίσκονται στο υπέδαφος της χώρας μας, ο Μακρόπουλος ‘‘νηφάλιος’’ από τα όσα ακούγονται, μας παραθέτει τις απόψεις του για το όλο θέμα και μας μιλάει για το βιβλίο του.
ArtScript Blog: Πείτε μας λίγα λόγια για εσάς (ένα σύντομο βιογραφικό).
ΜΙΧΑΛΗΣ ΜΑΚΡΟΠΟΥΛΟΣ: Γεννήθηκα το 1965 στην Αθήνα και σπούδασα Βιολογία. Εργάζομαι ως μεταφραστής λογοτεχνίας και γράφω βιβλία για ενήλικες και παιδιά· τα τελευταία μου, από τις εκδόσεις Κίχλη, είναι οι νουβέλες Το δέντρο του Ιούδα (2014), Τσότσηγια & Ω’μ (2017), Μαύρο νερό (2019). Ζω στη Λευκάδα μαζί με την Αναστασία Δεληγιάννη, επίσης μεταφράστρια, και με τα δυο μας παιδιά, και περνώ μεγάλα διαστήματα στην Ήπειρο.
ArtScript Blog: Ένας συγγραφέας γράφει ιστορίες επειδή γεννιούνται στη φαντασία του ή επειδή νιώθουν την ανάγκη να διδάξουν, να προειδοποιήσουν;
ΜΙΧΑΛΗΣ ΜΑΚΡΟΠΟΥΛΟΣ: Κάθε συγγραφέας, πιστεύω, γράφει για διαφορετικούς λόγους ιστορίες. Απαντώ λοιπόν για μένα: γράφω ιστορίες επειδή γεννιούνται στη φαντασία μου και, μέσ’ απ’ αυτές, εξηγώ τον κόσμο σ’ εμένα τον ίδιο. Οι ιστορίες είναι ένα σχολείο όπου ο δάσκαλος κι ο μαθητής είμαι εγώ, κι ο κόσμος είναι η «ύλη».
ArtScript Blog: Μεταφράζετε λογοτεχνικά κείμενα. Πως πρέπει να προσεγγίζει ο μεταφραστής ένα κείμενο πριν το μεταφέρει στη γλώσσα του;
ΜΙΧΑΛΗΣ ΜΑΚΡΟΠΟΥΛΟΣ: Δεν υπάρχει μία απάντηση γιατί υπάρχουν κείμενα και κείμενα. Να πω λοιπόν κάτι προφανές: να κάνει μια «δημιουργική» ανάγνωση του βιβλίου. Σε αντίθεση με το απλό διάβασμα ενός βιβλίου, η «δημιουργική» ανάγνωση του μεταφραστή επικεντρώνεται λιγότερο στο τι γίνεται και περισσότερο στο πώς γίνεται, δηλαδή στους τρόπους του συγγραφέα, το ρυθμό, την ιδιαίτερη σύνταξη/λεξιλόγιο, κ.λπ. Όσο μπορεί έπειτα, στη μεταφορά του κειμένου στη γλώσσα μας, ακολουθεί αυτές τις επιλογές.
ArtScript Blog: Αρκετά βιβλία σας διαδραματίζονται στην Ήπειρο. Ποια η σχέση σας μαζί της;
ΜΙΧΑΛΗΣ ΜΑΚΡΟΠΟΥΛΟΣ: Μια μικρή απάντηση έχει ήδη δοθεί στο συνοπτικό βιογραφικό μου. Τα τελευταία δεκατέσσερα χρόνια περνούμε τρεις μήνες το χρόνο σ’ ένα ηπειρώτικο χωριό. Η σχέση μου με την Ήπειρο είναι σχέση αγάπης.
ArtScript Blog: Στο βιβλίο σας «Μαύρο Νερό» στην περιοχή έχει συντελεστεί μια οικολογική καταστροφή όπου το νερό έχει μολυνθεί. Οι ελάχιστοι κάτοικοι, που έχουν απομείνει στο χωριό παρά την πίεση που τους ασκείται από τις αρχές και τις εναλλακτικές που τους δίνουν, επιμένουν να παραμείνουν στα μολυσμένα χώματα. Τι είναι αυτό που τους κρατάει στο χωριό;
ΜΙΧΑΛΗΣ ΜΑΚΡΟΠΟΥΛΟΣ: Αν αρρώσταινε ο πιο δικός σας άνθρωπος, ο σύντροφός σας ας πούμε, θα τον εγκαταλείπατε για να ζήσετε μ’ έναν υγιή ή θα παλεύατε δίπλα του;
ArtScript Blog: Τα τελευταία χρόνια βομβαρδιζόμαστε από τα Μ.Μ.Ε. για τον ορυκτό πλούτο της χώρας μας. Θεωρείτε ότι τα πετρέλαια είναι ευχής έργο για την Ελλάδα και τους κατοίκους της ή θα πληγούν και θα καταστραφούν οικολογικά (εν καιρώ και οικονομικά) περιοχές, όπως συνέβη και στο βιβλίο σας;
ΜΙΧΑΛΗΣ ΜΑΚΡΟΠΟΥΛΟΣ: Φανταστείτε τι θα σημαίνει ένα ατύχημα, μια διαρροή, σε μια κλειστή θάλασσα σαν το Ιόνιο. Όσο για την Ήπειρο, είναι όλη ένα πυκνό πλέγμα από παραδοσιακά χωριά, παλιές εκκλησίες, πηγές, ποτάμια, δάση· είναι ένας τόπος που στην όψη του, και σήμερα ακόμα, φέρει μια μακραίωνη ιστορία, πλούσιος σε χλωρίδα και πανίδα, με περιοχές Natura αλλά και, μ’ όσες δεν είναι τέτοιες, μολοντούτο να ’ναι ισάξιου κάλλους. Στην αγάπη μας για τη φύση μας και τον πολιτισμό μας καθρεφτίζεται ο εαυτός μας. Αν προκρίνουμε τις εξορύξεις σε βάρος όλων αυτών, το πρόσωπο που θα ’χουμε έπειτα απέναντί μας στον καθρέφτη θα είναι τερατώδες. Και, ναι, οι εξορύξεις θα λήξουν κάποια στιγμή, κι ό,τι μείνει πίσω θα ’ναι ένας κατεστραμμένος τόπος.
ArtScript Blog: Στις Σκουριές, στη Χαλκιδική διαδραματίζεται εδώ και αρκετά χρόνια μια ιστορία που αποτελεί δίλλημα για την κοινή γνώμη. Από τη μία οι κάτοικοι της περιοχής, οι οποίοι ζούνε μέσω της γεωργίας, της κτηνοτροφίας, της μελισσοκομίας κ.ο.κ. και από την άλλη οι εργάτες που θέλουν να ζήσουν τις οικογένειες τους με το να εργαστούν στο λατομείο. Και οι δυο πλευρές φαίνονται να έχουν δίκιο από την πλευρά τους. Εσείς ποιος θεωρείτε ότι είναι ο λόγος που θα έπρεπε να δικαιωθεί ή μία πλευρά αντί της άλλης;
ΜΙΧΑΛΗΣ ΜΑΚΡΟΠΟΥΛΟΣ: Δεν υπάρχουμε μόνοι μας. Υπάρχουμε μέσ’ από το μέλλον, από τις γενιές που έπονται. Ακόμα κι αν δυσκολευόμαστε να τα βγάλουμε πέρα, η λύση είναι να κληροδοτήσουμε στα εγγόνια μας καρκίνο κι έναν αφανισμένο τόπο; Είναι η λύση να δουλεύουμε υποτίθεται για τα παιδιά μας, σκοτώνοντάς τα αργά; Με την ορθή γεωργία, κτηνοτροφία, η ανάπτυξη είναι αειφόρος. Το λατομείο είναι χαίνουσα πληγή που στάζει και θα στάζει δηλητήριο.
ArtScript Blog: Ζείτε στην επαρχία και γράφετε βιβλία με ήρωες της επαρχίας. Η επαρχία είναι μια εγκαταλελειμμένη και αφρόντιστη Ελλάδα; Κι αν ναι πόση ευθύνη έχουν οι απλοί πολίτες και πως θα μπορούσε να αλλάξει αυτό;
ΜΙΧΑΛΗΣ ΜΑΚΡΟΠΟΥΛΟΣ: Συχνά, έχω την αίσθηση, γενικά η Ελλάδα είναι μια εγκαταλελειμμένη και αφρόντιστη Ελλάδα. Σε τούτο, η επαρχία δεν διαφέρει. Πολίτες και κυβερνώντες είναι συγκοινωνούντα δοχεία, ένας φαύλος κύκλος. Όσο για το πώς θα μπορούσε να αλλάξει, ειλικρινώς δεν έχω ιδέα.
ArtScript Blog: Αν και το θέμα του βιβλίου σας είναι κάθε άλλο από αισιόδοξο κάτι που το κάνει ρεαλιστικό, υπάρχουν ψήγματα αισιοδοξίας ότι κάποιες φορές τα όνειρα μπορεί να πραγματοποιηθούν ακόμα και μέσα στις πιο αντίξοες συνθήκες. Τελικά η ελπίδα στηρίζει τον άνθρωπο ή τον συγκρατεί εμποδίζοντας τον;
ΜΙΧΑΛΗΣ ΜΑΚΡΟΠΟΥΛΟΣ: Αν πούμε πως στον αντίποδα της ελπίδας είναι η απελπισία, η απάντηση είναι προφανής νομίζω.
ArtScript Blog: Γράφετε κάτι αυτή την περίοδο κι αν ναι θα θέλατε να μας δώσετε μια γεύση;
ΜΙΧΑΛΗΣ ΜΑΚΡΟΠΟΥΛΟΣ: Έχω ήδη πολλές έτοιμες ιστορίες, που οι περισσότερες θα μείνουν μάλλον στα ηλεκτρονικά μου συρτάρια, και μια νουβέλα που γράψαμε από κοινού, και απολύτως εξ ημισείας, εγώ και μια φίλη μου ποιήτρια, η Ελένη Κοφτερού. Αυτό θα ’ναι πιστεύω το επόμενο (και) δικό μου βιβλίο για ενήλικες που θα εκδοθεί, και πρωτύτερα, μέσα στους προσεχείς μήνες, ένα βιβλίο μου για παιδιά από το Καλειδοσκόπιο. Αυτή τη στιγμή, ναι, γράφω πάλι μια νουβέλα (οι νουβέλες μοιάζει να είναι τελικά το «μέγεθός» μου), δεν ξέρω αν θα τελειώσει, το ελπίζω, και είναι, ας πούμε, μια ιστορία λυρικής επιστημονικής φαντασίας, φτιαγμένη σε μεγάλο βαθμό από στιγμιότυπα, κάπως σαν λογοτεχνικό αντίστοιχο της ταινίας La Jetée του Chris Marker.
Διαβάστε επίσης:
