Λάμπρος Παπαδήμας

Ο Λάμπρος Παπαδήμας υποψήφιος διδάκτορας στο Παιδαγωγικό τμήμα του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, μας ορίζει τη μηχανική θλίψη ως το υπαρξιακό αδιέξοδο που συναντώνται κοινωνικές, πολιτικές και ψυχολογικές συνιστώσες. Βλέπει την μελαγχολίας ως ένα στάδιο ή εργαλείο θα έλεγα, για να φτάσουμε στην κατάφαση χαράς. Αντιλαμβάνεται την ποίηση ως μια απεύθυνση  προς το σύνολο της κοινωνίας και όχι μόνο προς τους λίγους και ορίζει την αδυναμία επεξεργασίας της πραγματικότητας, ως έναν από τους παράγοντες ο οποίος μας τοποθετεί απέναντι στους μετανάστες.

ArtScript: Πείτε μας λίγα λόγια για εσάς, ένα σύντομο βιογραφικό.

Λάμπρος Παπαδήμας: Γεννήθηκα το 1988 στην Αθήνα. Σπούδασα Παιδαγωγικά στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας κι εργάζομαι ως δάσκαλος. Σπουδάζω Φιλοσοφία στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο και είμαι υποψήφιος διδάκτορας στο Παιδαγωγικό τμήμα του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Η συλλογή «Μηχανική Θλίψη» είναι το πρώτο μου βιβλίο.

ArtScript: Τι είναι η ποίηση για εσάς;

Λάμπρος Παπαδήμας: Η ποίηση για εμένα είναι ένας ελιγμός ευτυχίας, για να κλέψω και να παραφράσω ελάχιστα τον Καρούζο. Μου δίνει ισορροπία, όταν δεν μπορώ να τη βρω αλλού, είτε διαβάζοντας είτε γράφοντας.

ArtScript: Η θλίψη σήμερα, είναι μηχανική; Κι αν ναι γιατί δεν κάνουμε κάτι να αλλάξουμε αυτήν την κατάσταση;

Λάμπρος Παπαδήμας: Η θλίψη που προσπαθώ να περιγράψω, δεν αφορά αποκλειστικά μια ψυχολογική κατάσταση. Τουλάχιστον δεν είναι αυτό το σημείο στο οποίο επικεντρώνομαι. Η θλίψη με όρους μηχανικής, από την οποία δανείζομαι τη μεταφορά, περιγράφει ένα υπαρξιακό αδιέξοδο, στο οποίο συναντώνται κοινωνικές, πολιτικές και ψυχολογικές συνιστώσες. Για το αν μπορούμε ή όχι να αλλάξουμε αυτή την κατάσταση, η απάντηση βρίσκεται στο αν μπορούμε ή θέλουμε να αμφισβητήσουμε το υπάρχον κοινωνικό και παραγωγικό μοντέλο.

ArtScript: Τελικά το άπειρο γίνεται από το μηδέν;

Λάμπρος Παπαδήμας: Δεν ξέρω αν μπορεί να επιβεβαιωθεί επιστημονικά, αλλά από φιλοσοφικής άποψης νομίζω είναι ένας ενδιαφέρων αφορισμός. Και τελικά γιατί να μην μπορούν τα πάντα να δημιουργηθούν από ό,τι πιο ευτελές, από το τίποτα;

ArtScript: Διαβάζοντας τα τελευταία χρόνια ποίηση, αναρωτιέμαι γιατί τόση απαισιοδοξία κι από πού πηγάζει; Είναι οι κοινωνικές καταστάσεις ή μήπως πηγάζει από μέσα μας; Εσείς τι πιστεύετε;

Λάμπρος Παπαδήμας: Ο κόσμος μας είναι αυτός που είναι κι εμείς κινούμαστε μέσα σε αυτόν βιώνοντας όλη του τη συντριπτική δυναμική. Κάπου υπάρχουν σχισμές χαράς, τις οποίες αξίζει να αναζητούμε. Αν δεν αρνηθούμε όμως τον κόσμο όπως είναι, αν δεν ασκηθούμε πάνω στη μελαγχολία που μας κληροδοτεί, πώς μπορεί να γίνει η πορεία μας κατάφαση χαράς; Θέλω να πω, η απαισιοδοξία (ή η μελαγχολία θα προτιμούσα) είναι ένα στάδιο το οποίο όσες φορές κι αν το παρακάμπτουμε με χαζοχαρούμενες συμβουλές και τεχνικές αυτοβελτίωσης, πάντα θα επιστρέφουμε σε αυτό.

ArtScript: Τελικά οι τεχνοκράτες σαν το Φουκουγιάμα, κάνουν λάθη από αστοχία ή σκόπιμα ή ακόμα γιατί θέλουν να πιστέψουν σε αυτό που τελικά προβάλουν ως θέσφατο;

Λάμπρος Παπαδήμας : Όλοι οι άνθρωποι κάνουν λάθη, είτε ο λόγος είναι η αστοχία είτε η τύφλωση. Σημασία έχει, να καταλαβαίνουν το λάθος τους και να το παραδέχονται, όπως ακριβώς έκανε κι ο Φράνσις Φουκουγιάμα.

ArtScript: Κι αν η ιστορία δεν τελείωσε, τι μας επιφυλάσσει; Φως ή σκοτάδι;

Λάμπρος Παπαδήμας: Η ιστορία ακολουθεί τη ροή της ανθρώπινης ύπαρξης, συνεπώς, ας ελπίσουμε ότι δεν θα τελειώσει ποτέ. Το τι μας επιφυλάσσει είναι ερώτηση που μπορεί δεν μπορεί να απαντηθεί με ασφάλεια. Φως και σκοτάδι. Το σίγουρο είναι ότι το μέλλον είναι πάντοτε σαρωτικό.

ArtScript: Ποιος ο ρόλος της ποίησης σήμερα;    

Λάμπρος Παπαδήμας: Θα ήθελα μια ποίηση που να απευθύνεται στις λαϊκές μάζες. Να μιλά τη γλώσσα των εργαζομένων, των μεταναστών, των προσφύγων, των περιθωριοποιημένων. Να αγγίζει, να μην περιχαρακώνεται, να μην αποτελεί «περιουσιακό στοιχείο» και ιδιοκτησία λίγων προνομιούχων.

ArtScript: Η νύχτα που βιώνουμε με το μεταναστευτικό όλο και μεγαλώνει. Πως μια ευρωπαϊκή χώρα, χάνει τις αντοχές της σε αυτό το θέμα και στέκεται δίπλα στις σκιές πολλές φορές; Υπάρχει εξήγηση πιστεύετε και τι μας κάνει μη αλληλέγγυους;

Λάμπρος Παπαδήμας: Το τι κάνουν τα ευρωπαϊκά κράτη θεσμικά, αναφορικά με αυτό το ζήτημα, νομίζω το βλέπουμε όλοι. Είναι ξεκάθαρο ότι οι πολιτικές που ακολουθούμε αντιμετωπίζουν τις ανθρώπινες ζωές σαν στοιχεία που καταχωρούνται σε στατιστικούς πίνακες (και πόσοι άνθρωποι χάνονται και δεν αξίζει η ύπαρξή τους ούτε εκεί να καταχωρηθεί). Στο προσωπικό επίπεδο τώρα, υπάρχει ένα πλέγμα συμπεριφορών που καθορίζονται από συντηρητικές ιδεολογίες, ρατσιστικά κίνητρα και αδυναμία επεξεργασίας της πραγματικότητας, από μια μεγάλη μερίδα ανθρώπων. Όταν προσπαθείς, με αυτό το υπόβαθρο, να αξιολογήσεις τα γεγονότα τα οποία προκύπτουν εξαιτίας της προσφυγικής κρίσης, καταλήγεις στο συμπέρασμα που θα σε ξεβολέψει λιγότερο. Και συνήθως το συμπέρασμα αυτό είναι ένα ιδεολόγημα επενδυμένο με φόβο και ρατσισμό, το οποίο σερβίρεται από τα ΜΜΕ, έτοιμο προς κατανάλωση. Ας αναρωτηθούμε, γιατί η λέξη «αλληλέγγυος» προφέρεται από τα ΜΜΕ με τόσο μεγάλη δόση καχυποψίας.

ArtScript: Γράφετε κάτι άλλο αυτήν την εποχή; Κι αν ναι θα θέλατε να μας δώσετε μια γεύση;

Λάμπρος Παπαδήμας: Αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει κάτι καινούργιο για το οποίο θα μπορούσα να μιλήσω.