Δημήτρης Καλπούζος

Ο Δημήτρης Καλπούζος, συγγραφέας παιδικών βιβλίων, με αφορμή τη νέα του ιστορία  «Ο Τετραπέρατος, Πώς να εξοντώσετε τον δάσκαλό σας», η οποία κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Χάρτινη Πόλη» μας μιλάει για τον σχολικό εκφοβισμό, για τους ήρωες του βιβλίου του και τη νεανική παραβατικότητα. Τι ευθύνες έχουν τα παιδιά που παρασύρονται, τι παίζει το σημαντικότερο ρόλο στη διαμόρφωση ενός χαρακτήρα, γιατί οι καλοπροαίρετοι άνθρωποι είναι αυτοί που συνήθως θα πέσουν και θύματα εκφοβισμού; Δυστυχώς ένας όρκος μυστικότητας δεν του επιτρέπει να μας δώσει περισσότερες πληροφορίες για το νέο του πόνημα.    

ArtScript: Πείτε μας λίγα λόγια για εσάς, ένα σύντομο βιογραφικό.

Δημήτρης Καλπούζος:  Η ζωή μου περιστρέφεται γύρω από τα βιβλία. Γράφω, διαβάζω και, στον λιγοστό ελεύθερο χρόνο μου, μαθαίνω να παίζω πολίτικο λαούτο.

ArtScript: Ποια είναι η αγαπημένη παιδική ιστορία του Δημήτρη;

Δημήτρης Καλπούζος: Ο ευτυχισμένος πρίγκιπας του Όσκαρ Ουάιλντ.

ArtScript: Τι είναι αυτό που σας κέρδισε στη συγγραφή παιδικών βιβλίων;

Δημήτρης Καλπούζος:  Άρχισα να γράφω παραμύθια στο γυμνάσιο· λάτρευα τα βιβλία και διάβαζα μανιωδώς, όμως οι ιστορίες δε μου αρκούσαν. Συνέχισα κατά τη διάρκεια των σπουδών μου, ακόμη και κατά το μεταπτυχιακό και το διδακτορικό μου στη Δημιουργική Γραφή, χωρίς να διαισθάνομαι ότι επρόκειτο για λογοτεχνικό κάλεσμα. Μόλις το 2016 αντιλήφθηκα ότι όλα αυτά τα χρόνια, που δοκιμαζόμουν σε διαφορετικά είδη, το νήμα με την παιδική λογοτεχνία παρέμενε άρρηκτο και έκτοτε την υπηρετώ συνειδητά.

ArtScript: Στο βιβλίο σας «Ο Τετραπέρατος, Πώς να εξοντώσετε τον δάσκαλό σας» η απόφαση και το σχέδιο που στρέφεται ενάντια στον δάσκαλό τους είναι της Μαρίας. Οι πέντε συμμαθητές της, αν και υποχρεώθηκαν, είναι αμέτοχοι ευθυνών; Πώς πιστεύετε πως θα έπρεπε να αντιδράσουν στο σχέδιο της Μαρίας Φασαρίας;

Δημήτρης Καλπούζος:  Τους βαραίνει το μερίδιο ευθύνης που τους αναλογεί, το οποίο, ωστόσο, θεωρώ μικρότερο από της Μαρίας Φασαρία, καθώς εκείνη είναι ο ιθύνων νους του σχεδίου. Ιδανικά θα έπρεπε να αρνηθούν και να μην υποκύψουν στον εκβιασμό. Αυτό βέβαια αποδεικνύεται δύσκολο και αποτελεί το ερώτημα που πασχίζει ν’ απαντήσει το βιβλίο: πώς μπορεί ένα παιδί ν’ αποτινάξει τον φόβο του, ώστε να μην παρασύρεται από τους άλλους; Οι ήρωες αποτελούν παράδειγμα προς αποφυγή, καθώς εξαιτίας του φόβου τους περιπίπτουν σε λάθος επιλογές.

ArtScript: Τι είναι αυτό στον χαρακτήρα του που στοχοποίησε τον Φιλονίδη, πέρα από τη ‘‘βεντέτα’’ του με την οικογένεια της Μαρίας;

Δημήτρης Καλπούζος:   Από τη σκοπιά του κυρίου Φιλονίδη δεν υπάρχει καμία βεντέτα με την οικογένεια της Μαρίας Φασαρία, μονάχα το ειλικρινές ενδιαφέρον του ως εκπαιδευτικός για τη μαθήτριά του, η οποία παρουσιάζει προβληματική συμπεριφορά στην τάξη. Εν τέλει η προσπάθειά του να τη βοηθήσει είναι αυτή που τον καθιστά στόχο, καθώς η οικογένεια της Μαρίας Φασαρία αντιδρά με τρόπο παράλογο, οδηγώντας εμμέσως την ίδια να τον αντιμετωπίζει ως εχθρό και να θέλει να τον εκδικηθεί.

ArtScript: Ο δάσκαλός τους είναι ένας ευγενικός και καλοπροαίρετος άνθρωπος. Είναι πιο εύκολο να πέσουν θύματα εκφοβισμού ευγενικά άτομα;

Δημήτρης Καλπούζος:   Θαρρώ πως ναι. Δυστυχώς οι καλοπροαίρετοι άνθρωποι, οι οποίοι νοιάζονται για τη δουλειά τους, τη συμβολή τους στον κόσμο και στον περίγυρό τους, πασχίζουν να βοηθήσουν τους άλλους και χαρίζουν απλόχερα τον χρόνο τους, εργάζονται για να αντιμετωπίσουν τα κακώς κείμενα και να επιφέρουν τη βελτίωση, δε διαθέτουν τις άμυνες που θα τους προστάτευαν από τις επιθέσεις όσων πρεσβεύουν τα ακριβώς αντίθετα χαρακτηριστικά.

ArtScript: Η Μαρία προέρχεται από μια οικογένεια σκέτη ‘‘Φασαρία’’. Είναι η οικογένεια ο μοναδικός παράγοντας που θα δρομολογήσει τη συμπεριφορά αλλά και τον χαρακτήρα ενός παιδιού;

Δημήτρης Καλπούζος: Με την επιφύλαξη ελάχιστων εξαιρέσεων, όπου ένας φωτισμένος άνθρωπος μπορεί να σταθεί αφορμή να αλλάξει ο ρους της ζωής κάποιου σε μεγαλύτερη ηλικία, θεωρώ πως μόνο η οικογένεια επιδρά καταλυτικά στη διαμόρφωση της ισορροπημένης προσωπικότητας του παιδιού. Η συνεχής επικοινωνία των γονιών με τα παιδιά τους και ο ποιοτικός χρόνος που μοιράζονται είναι, κατά την άποψή μου, οι μόνες επιρροές που μπορούν να λειτουργήσουν ως αντίβαρο στα φαινόμενα του σχολικού εκφοβισμού και της νεανικής παραβατικότητας που παρατηρούμε και τα οποία εξετάζει ως ζητήματα το βιβλίο.

ArtScript: Ο πιο αμφιλεγόμενος χαρακτήρας του βιβλίου σας για εμένα είναι η Ελένη, εκεί που θα τη χαρακτήριζε κάποιος θεότρελη, δείχνει έναν διαφορετικό χαρακτήρα, τι είναι αυτό που την επηρεάζει κατά τη γνώμη σας;

Δημήτρης Καλπούζος:  Η Ελένη Τρελένη ως χαρακτήρας είναι συνεπώς απρόβλεπτη, με μια χιουμοριστική αγριάδα την οποία αξιοποιεί για να σπάει τη μονοτονία των καθημερινών συναναστροφών. Μπορεί μεν να παρουσιάζει επιθετική ή καταστροφική συμπεριφορά (λόγου χάρη να δαγκώνει τους γύρω της ή να ζωγραφίζει μουστάκια στο πορτρέτο της Μαντώς Μαυρογένους, όπως βλέπουμε στο βιβλίο), ωστόσο όταν έρχεται αντιμέτωπη με σοβαρές καταστάσεις, αναδύονται οι αρχές της και συντάσσεται με το σωστό, έστω και αργοπορημένα.

ArtScript: Έχουμε συνηθίσει τα αγόρια να είναι ζωηρά και τα κορίτσια φρόνιμα. Στο βιβλίο σας συμβαίνει το αντίθετο. Θεωρείτε ότι είναι ένα στερεότυπο που δεν ισχύει ή ίσχυε παλιότερα, μα όχι πλέον, και αν ναι γιατί;

Δημήτρης Καλπούζος:  Δεν προσδίδω συγκεκριμένα χαρακτηριστικά στους ήρωές μου ανάλογα με το φύλο τους, αλλά με βάση την προσωπικότητά τους, τον τρόπο που έχουν μεγαλώσει, την ψυχοσύνθεσή τους. Και τα αγόρια αποδεικνύονται αρκετά ζωηρά στο βιβλίο, ενώ ενδεχομένως σε άλλη περιπέτειά τους να είναι πιο φρόνιμα τα κορίτσια. Επίσης, οι δύο πραγματικοί εγκληματίες στο βιβλίο, ο «Γκάνγκστερ» και ο Βλάσης Φασαρίας, τυχαίνει να είναι και οι δύο άντρες, χωρίς αυτό να σημαίνει φυσικά ότι δεν υπάρχουν γυναίκες εγκληματίες.

ArtScript: Γράφετε κάτι αυτή την περίοδο και αν ναι θα θέλατε να το μοιραστείτε μαζί μας; Θα υπάρξουν άλλες περιπέτειες με τον Τετραπέρατο και την παρέα του;

Δημήτρης Καλπούζος:  Ελπίζω πως ο Τετραπέρατος θα συνεχίσει να μου αφηγείται τις περιπέτειές του και της παρέας του για να τις καταγράφω, όμως προς το παρόν δεν μπορώ να φανερώσω τίποτα, γιατί έχω δεθεί με όρκο μυστικότητας!