Ανδρέας Μπούσιος

Ένα παιδικό βιβλίο, στο οποίο πρωταγωνίστρια είναι η ιστορία, αντί της εικονογράφησης, κάτι που το θεωρώ ιδιαίτερα βασικό για ένα καλό βιβλίο που απευθύνεται σε νεαρούς αναγνώστες, είναι «Το Βασίλειο της Ακακίας» του Ανδρέα Μπούσιου. Το παιχνίδι που είχε ξεκινήσει με το γιο του, να φτιάχνουν μαζί ιστορίες, συζητώντας για τους ήρωες και την εξέλιξη του έργου τους, οδήγησε στη δημιουργία της στρουθοκαμήλου Μπέετυ και του βασιλείου της Ακακίας, το οποίο αναζητάει με πάθος η γλυκύτατη και καλοσυνάτη στρουθοκάμηλος. Με αφορμή την κυκλοφορία του από τις εκδόσεις «Πηγή» μιλήσαμε με τον συγγραφέα για τις σκέψεις που γεννάνε οι συμπεριφορές των ηρών του, στους αναγνώστες.  

ArtScript: Πείτε μας λίγα λόγια για εσάς (ένα σύντομο βιογραφικό). 

Ανδρέας Μπούσιος: Γεννήθηκα και μεγάλωσα στο Περιστέρι. Σπούδασα στην Γεωπονική και κατάφερα να πάρω το πτυχίο μετά από 37 χρόνια, 4 μήνες και 23 μέρες. Επαγγελματικά εργάζομαι ως δημοσιογράφος από το 1989. Ραδιόφωνα, κανάλια, εφημερίδες, site, ρεπορτάζ, εκπομπές, ειδήσεις, ενημερωτικές εκπομπές, αποστολές... Έχω κάνει σχεδόν τα πάντα από σχεδόν όλες τις θέσεις. Με έμφαση στο... σχεδόν. 

Καλύτερη επαγγελματική στιγμή; Το ντοκιμαντέρ που γύρισα στη Βόρειο Κορέα. Έζησα 15 ημέρες σε μια χώρα που ήθελα να δω από μέσα και να έχω προσωπική άποψη, όχι την εικόνα που μεταδίδουν οι άλλοι. 

Η πιο ενδιαφέρουσα συνέντευξη; Με τον Νταβί Γιανομάμι, τον αρχηγό της φυλής των Γιανομάμι στην Βραζιλία που είχε έρθει να βραβευτεί στην Αθήνα το 1990. Από τις απαντήσεις του είχα την ευκαιρία να δω την ζωή μου αλλιώς. Η συνέντευξη δεν δημοσιοποιήθηκε ποτέ! Είμαι παντρεμένος κι έχω ένα γιο.

ArtScript: Ποιο είναι το δικό σας αγαπημένο παραμύθι; 

Ανδρέας Μπούσιος: Όλοι οι Μύθοι του Αισώπου. Αν πρέπει να ξεχωρίσω κάποιον είναι ο λαγός και η χελώνα. Έχει την ανατροπή, το αναπάντεχο.  Έχει τον Δαβίδ και τον Γολιάθ, έχει το μη αναμενόμενο. Έχει την έπαρση και την προσπάθεια. Έχει το σπεύδε βραδέως και μια ενδιαφέρουσα προσέγγιση για την αναζήτηση του μέτρου.

ArtScript: Αφιερώνετε το βιβλίο σας στο γιο σας Ορφέα, με τη διευκρίνιση ότι βοήθησε στην ολοκλήρωση του βιβλίου σας. Με ποιο τρόπο συνέβαλε; 

Ανδρέας Μπούσιος: Μαζί το δημιουργήσαμε. Μαζί φτιάξαμε τους χαρακτήρες. Μαζί προχωρήσαμε την ιστορία. Μαζί το χτίσαμε μέσα από ένα διαδραστικό παιχνίδι . Αν δεν του άρεσε κάτι το αλλάζαμε. Ο ρόλος του ήταν ουσιαστικός, πολύ άμεσος, πρακτικός και καθοριστικός.

ArtScript: Είστε δημοσιογράφος, τι ήταν αυτό που σας κέντρισε την προσοχή ώστε να γράψετε ένα βιβλίο για παιδιά; 

Ανδρέας Μπούσιος: Δεν είπα ποτέ: “Θα κάτσω να γράψω ένα παραμύθι”, “θα γράψω ένα βιβλίο”. Φτιάξαμε μαζί με το γιο μου πολλές ιστορίες με παραμύθια και χαρακτήρες. Η ιστορία με το Βασίλειο της Ακακίας και την Μπεέττυ ξεχώρισε. 

Τότε σκέφτηκα για πρώτη φορά: “Αφού περνάμε τόσο καλά με τις ιστορίες που έχουμε φτιάξει με την Μπεέττυ , γιατί δεν το μοιραζόμαστε με τους άλλους ανθρώπους;” Κι έτσι έγινε! Εν τέλει το βιβλίο είναι μια ταινία χωρίς εικόνα. Αλλά είναι κι ένα  ρεπορτάζ. Διαφορετικό μεν, ρεπορτάζ δε.

ArtScript: Η ηρωίδα σας, αναζητάει «Το βασίλειο της Ακακίας» μιας και λατρεύει τους σπόρους της Ακακίας. Το δικό σας ιδανικό ‘‘Βασίλειο’’ πως θα ήταν και πως φαντάζεστε το πιο σκοτεινό μέρος της ζούγκλας; 

Ανδρέας Μπούσιος: Το δικό μου “Βασίλειο” είναι το μια πολιτεία με ελευθερία και  δικαιοσύνη. Και θα ήταν γεμάτο από σπόρους γνώσης και προσπάθειας. Γιατί αυτό δεν είναι αποτέλεσμα μιας στιγμιαίας συνθήκης. Είναι αποτέλεσμα συνεχούς προσπάθειας. 

Το πιο σκοτεινό σημείο είναι το δευτερόλεπτο πριν ξεκινήσουμε την προσπάθειά μας. Είναι αυτό που δεν έχουμε συνειδητοποιήσει πόσο μας χαρακτηρίζει και ταυτόχρονα  πόσο μας κρατά ανελεύθερους. Είναι το στοιχείο της  ζούγκλας εντός μας και αντίστοιχα το στοιχείο της ζούγκλας στην κοινωνία γύρω μας.

ArtScript: Γράφετε στο παραμύθι σας «Γιατί τα λόγια πονάνε πιο πολύ από τα δόντια των άγριων ζώων», τι καθιστά τα λόγια πιο σκληρά από μια επίθεση από άγριο ζώο, η οποία ρεαλιστικά είναι πιο επικίνδυνη; 

Ανδρέας Μπούσιος: Μια δαγκωματιά ενός άγριου ζώου ή ένα κρεσέντο σκληρής λεκτικής βίας από κάποιον φίλο, συγγενή ή εχθρό; Η σύγκριση ξεκινά από το σημείο που το θύμα της επίθεσης έχει επιζήσει. Ο πόνος από ένα άγριο θηρίο αφορά το σώμα. Σε δαγκώνει ένα άγριο ζώο πονάς, πονάς, παίρνεις αναλγητικά περνά ο πόνος περνάει και αυτό κάποια στιγμή. 

Από την άλλη πλευρά ο πόνος από την λεκτική βία χτυπάει αρχικά στο συναισθηματικό κομμάτι. Πληγώνει πολύ βαθιά. Και συνεχίζει να λειτουργεί κάτω από την επιφάνεια με πολύ περίεργο τρόπο. Χωρίς να φαίνεται. Μπερδεύεται  και μπερδεύει. Γίνεται δαιδαλώδης.  Επηρεάζει στην συνέχεια τον νου. Γίνεται ένας ανθρωποφάγος Μινώταυρος στο κέντρο της ύπαρξης μας. Τρώει τις σάρκες μας μέχρι να μας βοηθήσει η Αριάδνη με τον μίτο της.

ArtScript: «Η ζούγκλα είναι πολύ σκληρή, αλλά πολλές φορές εμείς είμαστε πιο σκληροί. Γίνεται να επιβιώσεις διαφορετικά;» Το περιβάλλον όπου ζούμε επηρεάζει τον καθένα μας, γνωρίζουμε περιπτώσεις ατόμων που δεν κατάφεραν να προσαρμοστούν με τη σκληρότητα της ζούγκλας, ‘εξοστρακίστηκαν’. Μήπως δεν υπάρχει τελικά εναλλακτική και η προσαρμογή καταλήγει να είναι η μόνη δυνατότητα επιβίωσης; 

Ανδρέας Μπούσιος: Ποιος το καθορίζει ότι δεν υπάρχει εναλλακτική; Οι άλλοι; Εμείς; Η συζήτηση εν τέλει είναι συζήτηση περί ελευθερίας. 

Όσοι δέχονται ότι δεν υπάρχει εναλλακτική, αποδέχονται ως μοναδική πραγματικότητα έναν κόσμο σκληρό, άδικο και στυγνό. Δηλαδή τυρρανικό. Δηλαδή έναν κόσμο που δεν έχει ελευθερία και δεν πρόκειται να αποκτήσει ποτέ. 

Όμως αυτό δεν ισχύει. Το αποδεικνύουν οι επαναστάσεις των λαών κατά των τυράννων. Το αποδεικνύουν οι μικρές μάχες που δίνουμε στην ζωή μας προκειμένου να κάνουμε πράξη τους στόχους μας ασκώντας την ελεύθερη βούλησή μας. 

Ακόμη και στις πιο σκοτεινές ιστορικές περιόδους υπάρχουν άνθρωποι που με το παράδειγμά τους έδειχναν το δρόμο προς τη δικαιοσύνη, την ελευθερία, την αλληλεγγύη. Οι  τύραννοι διαχρονικά  επιχειρούσαν και επιχειρούν δια της βίας  να επιβάλλουν την ζούγκλα, προσπαθώντας να μας πείσουν ότι δεν υπάρχει άλλη εναλλακτική. Ευτυχώς υπάρχουν πάντα και κάποιοι άλλοι που δείχνουν τον άλλο δρόμο.

ArtScript: «Να πιστεύεις και να αμφισβητείς. Αν δεν αμφισβητήσεις, δεν γίνεται να πιστέψεις». Η τυφλή πίστη  σε οτιδήποτε, θα μπορούσε να πει κανείς ότι είναι αιτία  οπισθοδρόμησης και στατικότητας ; 

Ανδρέας Μπούσιος: Το δίπολο πίστης - αμφισβήτησης είναι ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον  κεφάλαιο στην πορεία της ανθρωπότητας μέσα στο χρόνο. Μιλώντας αποκλειστικά μέσα από τα βιώματά μου και όλα όσα γνωρίζω μπορώ να περιγράψω αυτό το δίπολο μέσα από μια εικόνα. Την εικόνα από σκαλοπάτια πίστης  που αιωρούνται σε έναν ουρανό αμφισβήτησης. Πίστη για μένα είναι οι βεβαιότητες που μένουν μετά από πολλές πολλές διαδικασίες αμφισβήτησης. 

Τώρα για την “τυφλή πίστη” τι να πω; Την μόνη “τυφλή” που δέχομαι και εμπιστεύομαι  είναι την δικαιοσύνη.  Καμία άλλη “τύφλα” δεν εμπιστεύομαι.

ArtScript: Ο πύθωνας Ηρακλής, έχει ένα προσωπικό μυστικό που προσπαθεί να προστατεύσει, μέχρι που γνωρίζει την Μπεέττυ. Πόσο βαραίνει ο περίγυρος τη ζωή ενός προσώπου; Είναι οι επιταγές της κοινωνίας πιο σημαντικές από τις επιθυμίες μας; 

Ανδρέας Μπούσιος: Το αυτονόητο θα ήταν να ζούμε σε μια κοινωνία, σε έναν περίγυρο, που θα δημιουργεί συνθήκες τέτοιες ώστε οι άνθρωποι που την συγκροτούν να είναι ελεύθεροι να πραγματώσουν τις εύλογες επιθυμίες τους, τους  στόχους τους. Το αυτονόητο όμως δεν είναι δεδομένο.

Όλοι οι άνθρωποι  είμαστε ταυτόχρονα ίδιοι και διαφορετικοί.  Άλλοτε αποδεχόμαστε την διαφορετικότητά μας όπως η Μπέτυ και άλλοτε δεν  νιώθουμε καλά να μοιραστούμε το διαφορετικό μας στοιχείο. Όπως ο πύθωνας Ηρακλής. Στη ιστορία αυτή ο Ηρακλής φοβάται να μοιραστεί την διαφορετικότητά του. Μέχρι που έρχεται ένα χρονικό σημείο που αλλάζει κι αυτός. 

Ο περίγυρος παίζει σημαντικό ρόλο. Η κοινωνική αποδοχή ή η κοινωνική απόρριψη είναι ένας βασικός παράγοντας διαμόρφωσης του χαρακτήρα μας. Γεννά ή γιγαντώνει τον φόβο μέσα μας που με την σειρά του μας περιορίζει. Περιορίζει την έκφρασή μας. Κι έτσι επανερχόμαστε στο ζήτημα της ελευθερίας. Είμαστε ικανοί να σταθούμε όρθιοι, απελευθερωμένοι από δεσμά και να προσπαθήσουμε;

ArtScript: Ετοιμάζετε κάτι άλλο συγγραφικά και αν ναι θα θέλατε να το μοιραστείτε μαζί μας; 

Ανδρέας Μπούσιος: ...και φυσικά θα το μοιραστώ μαζί σας. Γιατί  να μην το μοιραστώ; Το Βασίλειο της Ακακίας έχει συνέχεια. Για την ακρίβεια είναι μια τριλογία. Στο δεύτερο μέρος το βασικό κομμάτι της εξέλιξης είναι μέσα στο Βασίλειο της Ακακίας. Αυτά προς το παρόν.