ΤΟ ΚΟΡΙΤΣΙ ΑΠΟ ΤΗ ΓΕΡΜΑΝΙΑ

ARMANDO LUCAS CORREA

-ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΔΙΟΠΤΡΑ-

Μερικοί συγγραφείς έχουν την ικανότητα να διδάσκουν τους αναγνώστες ιστορία, μια τέτοια περίπτωση είναι και αυτή του κουβανού CORREA που μέσω της μυθοπλασίας και της ζωής του δικού του κοριτσιού από τη Γερμανία κάνει ευρέως γνωστή την ιστορία των επιβατών του ατμόπλοιου του Σεντ Λούις, άλλη μια τραγική σελίδα του ολοκαυτώματος. Σε μια προσπάθεια του Χίτλερ να δείξει την καθαρότητα της άριας φυλής του και να γεμίσει με περηφάνια τα στήθη των γερμανών που είχαν πέσει σε δυσμένεια ύστερα από τον Α’ παγκόσμιο πόλεμο πρέπει να στοχοποιήσει κάποιον άλλο λαό, προτού στραφεί εναντίον ολόκληρης της Ευρώπης. Αυτός ο λαός θα είναι ο εβραϊκός και έτσι από τη μία επιτυγχάνει το σκοπό της ‘‘καθαρότητας’’ και της ‘‘ανωτερότητας’’ και από την άλλη δε χρειάζεται να πληρώσει τα δάνεια που έχει πάρει από εβραίους της Γερμανίας για να χτίσει την έως προ λίγου γκρεμισμένη χώρα!

Η ζωή για τους εβραϊκής καταγωγής γερμανούς μέρα με τη μέρα γίνεται όλο και χειρότερη στη Γερμανία, όσοι ήταν προνοητικοί και ’δωσαν σημασία στις εχθρικές ομιλίες του Χίτλερ έχουν φροντίσει να φύγουν για το εξωτερικό ή τουλάχιστον να διώξουν τα μικρά μέλη των οικογενειών τους σε άλλες χώρες όπου ζουν συγγενείς τους. Ωστόσο δεν είναι ακόμα αργά! Το ατμόπλοιο Σεντ Λούις θα γεμίσει με εβραίους οι οποίοι έχουν πάρει άδεια αποβίβασης για την Κούβα, η οποία θα αποτελέσει μια ενδιάμεση στάση πριν καταφέρουν να φύγουν για Η.Π.Α. ή Καναδά.      

Ανάμεσα στους επιβάτες θα είναι και η Χάνα με τους γονείς της. Στο ταξίδι θα τους συντροφεύουν ο παιδικός της φίλος Λουίς με τον πατέρα του. Στο πλοίο έπειτα από την σκληρή αντιμετώπιση που έχουν στη γενέτειρα τους πρώτη φορά μετά από καιρό πνέει ένας αέρας ελευθερίας και αισιοδοξίας, επιτέλους όλα θα πάνε καλά και θα είναι ασφαλείς στο μικρό αυτό νησί!

Όσο περνάνε οι μέρες, ο καπετάνιος του πλοίου Γκούσταφ Σρέντερ, θα αντιληφθεί από διάφορα προειδοποιητικά τηλεγραφήματα που φτάνουν από την Κούβα, ότι τα πράγματα δεν είναι όπως επιθυμούν και πιστεύουν πως θα τα βρουν οι επιβάτες. Και πράγματι φτάνοντας στο νησί, δεν επιτρέπεται η αγκυροβόληση του Σεντ Λούις στο λιμάνι, είναι η στιγμή που οι επιβάτες, των οποίων η ζωή στηρίζεται στο αν θα αποβιβαστούν από το πλοίο, αντιλαμβάνονται ότι δεν έχουν αφήσει πίσω τους τα χειρότερα.  

Οι περισσότερες από τις άδειες που έχουν προμηθευτεί και τις οποίες έχει εκδώσει ο Μανουέλ Μπενίτες, διευθυντής της Κουβανικής Υπηρεσίας Μετανάστευσης, με υψηλό χρηματικό αντίτιμο, δεν έχουν αντίκρισμα, οπότε ο τότε πρόεδρος της Κούβας Φεδερίκο Λαρεδό Μπροτ ζητάει χρηματική εγγύηση που αντιστοιχεί σε 500 αμερικανικά δολάρια, τη στιγμή που οι επιβάτες του Σεντ Λούις έχουν υποχρεωθεί να πάρουν μαζί τους μόνο 10 ραϊχσμαρκ ο καθένας. Άραγε η κουβανική κυβέρνηση με μεσολαβητή τον Μπενίτες έχει έρθει σε συνεννόηση με τη χιτλερική Γερμανία; Κανείς δεν μπορεί να το πει με βεβαιότητα αν και προς τα εκεί συγκλίνουν τα γεγονότα.

«Κάθε μέρα επινοούσαν καινούργιους τρόπους για να μας κάνουν τη ζωή αβίωτη. Όχι μόνο δε μας ήθελαν εδώ (Γερμανία), αλλά προσπαθούσαν όσο μπορούσαν να κάνουν κι όλους τους υπόλοιπους να μας αρνηθούν. Αν μας απέρριπταν σε κάθε ήπειρο, γιατί να το σηκώσουν μόνο αυτοί; Η τέλεια κίνηση: ο θρίαμβος της ανώτερης φυλής».        

Από τους 937 επιβάτες, ελάχιστοι είναι αυτοί που έχουν επίσημη άδεια από το κουβανικό κράτος και αποβιβάζονται από το Σεντ Λούις, για τους υπόλοιπους η μοίρα είναι αβέβαιη. Το πλοίο σαλπάρει και ο καπετάνιος κάνει μια ύστατη προσπάθεια να σώσει τους επιβάτες γνωρίζοντας τι τους περιμένει αν επιστρέψουν στη Γερμανία, όπου ήδη έχουν προπληρώσει ένα εισιτήριο μετ’ επιστροφής που αρχικά φαινόταν χωρίς λόγο. Ζητώντας άσυλο στις Η.Π.Α. και στον Καναδά, εκείνοι αρνούνται και ο Χίτλερ ‘‘θριαμβεύει’’, έχοντας χειραγωγήσει δυο υπερδυνάμεις. Το Σεντ Λούις είναι αναγκασμένο να επιστρέψει στην Ευρώπη.

Γράφοντας σε Α΄ πρόσωπο ο Correa δανείζεται την οργή και την απογοήτευση των ανθρώπων του ατμόπλοιου και την κάνει δική του, μεταφέροντας την στον αναγνώστη ατόφια και στις πραγματικές της διαστάσεις. Την ιστορία αφηγείται η δωδεκάχρονη Χάνα, επιζήσασα του Σεντ Λούις, η αφήγηση ξεκινάει κάποιες μέρες πριν επιβιβαστούν στο πλοίο, αλλά θα συνεχιστεί και κατά την παραμονή της στην Κούβα. Στο ενδιάμεσο η δωδεκάχρονη αμερικανίδα Άννα θα πηγαινοέρχεται από το πρώτο στο δεύτερο πλάνο, καθώς θα ζει με τη μητέρα της την απουσία ενός πατέρα που δε γνώρισε ποτέ και που σκοτώθηκε στην τρομοκρατική επίθεση στους Δίδυμους Πύργους το Σεπτέμβρη του 2001.

«Εδώ δε θα περίμενε να μας υποδεχτεί καμιά μπάντα με θριαμβευτικά εμβατήρια. Θα ακούγαμε μόνο τις φωνές των επιβατών που είχαν υποχρεωθεί να μείνουν σε ένα καράβι που έπλεε άσκοπα, χωρίς προορισμό».

Πως αντιλαμβάνεται ένα κορίτσι στην προεφηβεία την ‘‘ακαθαρσία’’; Πως νιώθει ένα παιδί την απουσία ενός πατέρα που δεν πρόλαβε να γνωρίσει; Ποιες είναι οι σωστές διαστάσεις στο όποιο δράμα, αυτές του ενήλικα ή αυτές του παιδιού;

Μαίρη Β.