ΤΕΣΣΕΡΙΣ ΑΝΕΜΟΙ

KRISTIN HANNAH

ΤΕΣΣΕΡΙΣ ΑΝΕΜΟΙ

-Εκδόσεις Κλειδάριθμος-

«Ένας μαχητής δεν τα παρατά ποτέ. Ένας μαχητής πολέμα για εκείνους που είναι πιο αδύναμοι από τον ίδιο.

Όπως ακριβώς κάνει μια μητέρα».

Ένα ακόμη βιβλίο της Kristin Hannah στολίζει τη βιβλιοθήκη μου κι ενώ ποτέ δε με απογοήτευσε το βάθος με το οποίο προσεγγίζει τους ήρωες της, τις ιστορίες της αλλά και το ιστορικό κομμάτι πάνω στο οποίο βασίζεται κάθε φορά η υπόθεση της, πρέπει να παραδεχτώ ότι στους «Τέσσερις Ανέμους» η γραφή της με συγκλόνισε και με εξέπληξε ευχάριστα.

Η κεντρική ηρωίδα της, η Έλσα είναι γόνος εύπορης οικογένειας. Όμως αυτό δεν την κάνει ευτυχισμένη. Στα εικοσιπέντε της, λίγα χρόνια μόλις μετά τη λήξη του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, και λόγω μια παιδικής ασθένειας πρέπει να μένει κλεισμένη στο πατρικό της, βλέποντας τις μικρότερες αδερφές της να προχωράνε στη ζωή τους ενώ εκείνη μένει περιορισμένη, υπό την κηδεμονία των γονιών τους, οι οποίοι την υποτιμούν και δεν την δίνουν ούτε εφόδια ούτε κίνητρα να προχωρήσει. Η μόνη της συντροφιά είναι η λογοτεχνία, μέσα από τα βιβλία που διαβάζει μπορεί να ταξιδεύει και να ονειρεύεται. Όμως καμιά φορά δεν φτάνει. Η Έλσα θα κάνει την επανάσταση της και θα βρεθεί έκπτωτη από ένα παράδεισο που είχε κλειστές τις πύλες του προς κάθε κατεύθυνση.

«Πως έβλεπε ο πατέρας της τους ιταλούς, τους ιρλανδούς , τους «νέγρους» και τους μεξικάνους. Δεχόταν μια χαρά τα χρήματα τους και τα εισέπραττε μ’ ένα πλατύ χαμόγελο, αλλά με το που έκλεινε την πόρτα, μιλούσε πολύ άσχημα για εκείνους».

Έξω από τον κλειστό ‘παράδεισο΄’’ πλέον της οικογένειας της η Έλσα θα καταφέρει να αποκτήσει δικούς της ανθρώπους και να κάνει τη δική της οικογένεια. Μπορεί να μην είναι εύκολα, όμως από αρκετές πλευρές είναι καλύτερα. Κι όμως οι δοκιμασίες δε θα τελειώσουν εκεί, έχει μεγάλο δρόμο να διανύσει και κάθε επιλογή της γίνεται πάντα ως προς το συμφέρον των παιδιών της. Μόνο που κάποιες φορές οι επιλογές στερεύουν και οι λύσεις που αναζητούνται δεν προσφέρουν παρά μόνο την ψευδαίσθηση της ελπίδας. Όπως χαρακτηριστικά θα πει η ίδια η Έλσα «Η γη που αγαπούσαμε στράφηκε εναντίον μας» κι από τη λεκάνη της σκόνης, θα αναγκαστεί να γίνει εσωτερική μετανάστρια και να βρεθεί στην ‘‘Γη της επαγγελίας’‘ την Καλιφόρνια, «γιατί στην Αμερική μπορείς να γίνεις ότι θέλεις. Αλλά ήταν ένα ψέμα» μιας και θα βιώσουν την αδικία και την εκμετάλλευση.    

Το βιβλίο που ξεκινάει ως ρομάντζο αλλάζει σταδιακά μορφή αποκτώντας και διαφορετική ουσία. Η Hannah δε βιάζεται αλλά με υπομονή και μαεστρία εξελίσσει όσο πρέπει την κάθε περίοδο της ζωής των ηρώων της. Ζωντανεύει στα μάτια της φαντασίας μας όσα διαβάσαμε στα βιβλία του Στάινμπεγκ και του Τζακ Λόντον με διαλόγους που θυμίζουν τους κλασσικούς πλέον θεατρικούς συγγραφείς του ρεαλισμού όπως ο Άρθουρ Μίλερ. (Εδώ φυσικά έχει να κάνει και με τη μετάφραση της Χριστίνας Σωτηροπούλου, η απόδοση στα ελληνικά οφείλεται σε εκείνη).

«Δεν θα το δεχτώ, δεν θα υποκριθώ ότι δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα, αφού δε μας σκοτώνουν. Γιατί δεν είσαι εξοργισμένη;»

«Ναι, μαμά. Πες μου να είμαι καλό κορίτσι, να πάψω να μιλάω και να συνεχίσω να δουλεύω, ενώ κάθε μήνα το χρέος μας στο παντοπωλείο του Γουέλτι όλο και θα φουσκώνει». 

Τι έχουμε λοιπόν να κάνουμε με αυτό το βιβλίο της Hannah; Με μια χώρα του ‘‘ονείρου’’ που δεν ανέχεται ούτε τα ίδια της τα σπλάχνα. Ρατσιστές κατ’ ουσίαν με τη φτώχια που αντιπροσωπεύουν οι μετανάστες. Την ώρα που η εκμετάλλευση από τους γηγενείς καλιφορνέζους δεν τους αφήνει κανένα περιθώριο να ορθοποδήσουν. Και έναν αιώνα σχεδόν μετά, σκέφτεσαι σε μια χώρα μακρινή από την Αμερική, με μεγάλα πλέον ποσοστά ρατσισμού και εκμετάλλευσης «Με τους δικούς μας Γουέλτι τι γίνεται;».

«Για μήνες προσπαθούσε να είναι ένα αόρατο γρανάζι στη μηχανή».

Η Hannah δεν τυποποιεί τη συγγραφική της πένα. Φυσικά και έχει υιοθετήσει το προσωπικό της στιλ, όπως είναι λογικό να συμβαίνει με τους συγγραφείς. Κάθε υπόθεση της όμως προσεγγίζει ένα άλλο θέμα, πλάθοντας ολοζώντανους χαρακτήρες.

Θα ολοκληρώσω την κριτική της Hannah, και συγχωρέσετε με αν μακρηγόρησα, ότι οι πραγματικοί λογοτέχνες προβληματίζονται, διαμαρτύρονται, διδάσκουν για το παρελθόν, για το παρόν και το μέλλον, -όλα σε μια σφαίρα είναι αυτά- οι υπόλοιποι απλώς φλυαρούν αναίτια.                        

Μαίρη Β.

Διαβάστε επίσης: