ΣΥΛΛΕΚΤΕΣ ΒΙΒΛΙΩΝ ΣΤΗΝ ΝΤΑΡΑΓΙΑ

ΝΤΕΛΦΙΝ ΜΙΝΟΥΙ

-Εκδόσεις Μίνωας-

Ένα βιβλίο γραμμένο από τη δημοσιογράφο της Le Figaro, ειδική σε θέματα μέσης ανατολής, Ντελφίν Μινουί, που σε κάνει να σκέπτεσαι, πως ακόμα κι αν δεν είχε γραφτεί αυτό το βιβλίο, με κάποιον τρόπο έπρεπε να εφευρεθεί. Ένα βιβλίο, που μας κάνει να κατανοήσουμε την ύπαρξη της πραγματικής δημοσιογραφίας, όχι μυθιστορηματικό, μα γραμμένο με λογοτεχνική γραφή που σε συνεπαίρνει και σε αυτό σίγουρα βοήθησε και η μεταφράστρια Έφη Κορομηλά.

Η Μινουί ξεκινάει το εγχείρημά της όταν τον Οκτώβρη του 2015, θα έρθει σε επαφή με τον Αχμάντ, ο οποίος της διηγείται πως με άλλους νέους της πόλης της Νταράγια, που βρίσκεται εφτά χιλιόμετρα από τη Δαμασκό, από το 2012 αποφασίζουν μέσα στον πόλεμο που διεξάγεται στη χώρα τους, να περισώσουν τον πολιτισμό της, δημιουργώντας μια μυστική βιβλιοθήκη, από βιβλία που βρίσκουν σε βομβαρδισμένα κτίρια. Μια μυστική βιβλιοθήκη, που σύντομα θα γίνει ‘πολυχώρος’ πολιτισμού (αναγνωστήριο, προβολή ταινίας, επικοινωνιακό κέντρο, ψηφιοποίηση βιβλίων), υπόγεια, δίχως επιγραφές και όνομα και κρατείται μυστική και περιχαρακωμένη για να μην δεχτεί κυβερνητικό χτύπημα. Ο ίδιος ο Αχμάντ δεν ήταν βιβλιόφιλος κι αυτό είναι το σημαντικό, ανακαλύπτει τα βιβλία εκείνη την περίοδο, τον γεμίζουν θάρρος και την ευθύνη της σωτηρίας τους. Μαζί με άλλους νέους τον Ομάρ, τον Σάντι το φωτογράφο, τον Αμπού και άλλους μιλούν με τη συγγραφέα και της εξηγούν πως στο κάθε βιβλίο αναγράφουν το όνομα του ιδιοκτήτη του, με σκοπό όταν όλα τελειώσουν να τα επιστρέψουν στους νόμιμους κατόχους τους. Πάνω από 15.000 τόμοι βρίσκονται στα χέρια τους, βιβλία που διασώζουν από το χάος και τον αφανισμό, σε μια χώρα με έντονη λογοκρισία, βιβλία που τους δίνουν τη δυνατότητα να διευρύνουν τους ορίζοντές τους, να ξεφύγουν από τους βομβαρδισμούς, και μας δείχνουν πόσα κοινά έχουμε μαζί τους, όταν ξεχωρίζουν βιβλία σαν τον Αλχημιστή, σαν τον Μικρό Πρίγκιπα, και συγγραφείς σαν τον Προυστ. Επίσης διαβάζοντας για το Σαράγεβο αισθάνονται πως έχει συμβεί και σε άλλους, αυτό που βιώνουν οι ίδιοι.

Η συγγραφέας διστακτική στην αρχή. Από την κυβέρνηση του Μπασάρ αλ Άσαντ, οι κάτοικοι της πόλης παρουσιάζονται ως τρομοκράτες ισλαμιστές. Εν αντιθέσει οι ίδιοι πρόσκεινται στον Ελεύθερο Συριακό Στρατό, που είναι αντίπαλος του κυβερνήτη της χώρας, και αντιτίθεται στην καταπίεση του, όσο και του αλ-Νούσρα (συριακό παρακλάδι της Άλ Κάιντα) και του Ισλαμικού Κράτους. Μέσα από αυτή τη σύγκρουση πιέζονται από κάθε μεριά τόσο από τον Άσαντ, όσο κι από τους ισλαμιστές. Η επικοινωνία γίνεται μέσω των κοινωνικών δικτύων, που μπορούν με δυσκολία να κρατήσουν όρθια. Η Νταράγια είναι ένα παράδειγμα όπως λένε οι  πρωταγωνιστές του βιβλίου, που δεν αρέσει στον Άσαντ, το τοπικό συμβούλιο έχει το λόγο πάνω στο στρατό, είναι η πόλη που έχει αντισταθεί ξανά, είναι μια από τις πρώτες πόλεις που εξεγείρονται ενάντια του καθεστώτος. Για αυτό πρέπει να εξαφανιστεί. Σταδιακά πολλοί κάτοικοι φεύγουν για να γλιτώσουν από τους ανελέητους βομβαρδισμούς, τις βόμβες βαρέλια, τις Ναπάλμ, τα δηλητήρια, όπως το σαρίν, τον αποκλεισμό, την πείνα. Ο αντίπαλος σκαρφίζεται κάθε μέσον να τους εξαφανίσει. Η Δύση αδυνατεί να επέμβει όπως οφείλει, σε αντίθεση με άλλες συρράξεις. Ο ΟΗΕ δεν μπορεί πολλά, παρά μικρές εκεχειρίες και κάποια ανθρωπιστική βοήθεια που δίνουν μόνο μικρές ανάσες στους πολιορκημένους. Ένα νέο Μεσολόγγι γεννιέται, ένα νέο Σέλτσο, καθώς η αστυκτονία επιβάλλεται.

Δυστυχώς ο κόσμος μας είναι περιχαρακωμένος και δημιουργεί δυστυχία. Μπορεί να μην έχουμε παγκόσμιους πολέμους αλλά από το σαράντα και ύστερα οι συγκρούσεις δε λείπουν σε περιφερειακό επίπεδο. Ευτυχώς όσο υπάρχουν άνθρωποι θα αγωνίζονται για την ελευθερία κι όσο υπάρχουν βιβλία θα μιλάνε για αυτήν, εις πείσμα των ναζιστών του Χίτλερ, που δεν επέλεξε τυχαία να τα βάλει με τα βιβλία, αφού έξυπνοι και καλλιεργημένοι  άνθρωποι, ποτέ δε θα τον ακολουθούσαν, εις πείσμα των απανταχού ολοκληρωτικών συμπεριφορών.

Εκτός της ιστορίας της βιβλιοθήκης θα μάθουμε και τι περίπου συνέβη στην περιοχή, τις συμμαχίες της κάθε πλευράς, αλλά και το τέλος της ιστορίας μετά το 2016 του κάθε μέλους της ομάδας της βιβλιοθήκης, που έχει συνομιλήσει με τη Μινουί, και θα ευχηθούμε κάποια μέρα να εκλείψουν οι Γκέρνικες από τη Γη και οι άνθρωποι να μπορούν να ζούνε ελεύθερα, με αξιοπρέπεια και ψωμί.

 Οι ‘ανυπότακτοι της Νταράγια’ μας θυμίζουν, πως ακόμα και μέσα στον πόλεμο υπάρχει ζωή και άνθρωποι και η ιστορία συνεχίζεται και πέραν των πολεμικών επιχειρήσεων.

Ε.Φ.Β.

Διαβάστε επίσης: