ΣΕΡΡΑ –Η ΨΥΧΗ ΤΟΥ ΠΟΝΤΟΥ-
ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΑΛΠΟΥΖΟΣ
ΣΕΡΡΑ –Η ΨΥΧΗ ΤΟΥ ΠΟΝΤΟΥ-
Στο έβδομο μυθιστόρημα του ο Γιάννης Καλπούζος μας ταξιδεύει στον Πόντο κατά τα δύσκολα για τους χριστιανικούς πληθυσμούς χρόνια, των γενοκτονιών. Τον Ιούνιο του 1915 χιλιάδες αρμένιοι βρίσκουν μαρτυρικό θάνατο από τους τούρκους. Μια δεκαπεντάχρονη κοπέλα καταφεύγει κρυφά στο σπίτι ενός γείτονα της με την ελπίδα να τη σώσει, όταν εκείνος επιστρέφει και τη βρίσκει, τον κατακλύζει ο τρόμος, αφού όποιος βρεθεί να κρύβει αρμενίους, θα έχει την ίδια φρικτή τύχη με εκείνους. Τελικά παρά τον κίνδυνο που διατρέχει αποφασίζει να τη βοηθήσει. Ο έρωτας ανάμεσα στους δύο νέους γεννιέται όμως για έναν άνθρωπο πιστό στη θρησκεία και ηθικό όπως ο Γαληνός Φιλονίδης, αυτός ο έρωτας δεν μπορεί από το να είναι απαγορευμένος, αφού υπάρχει άλλη γυναίκα στη ζωή του με την οποία είναι λογοδοσμένος.
Ο καιρός περνάει και παρά τα δυσάρεστα που συμβαίνουν γύρω τους, οι άνθρωποι είναι υποχρεωμένοι να εξακολουθήσουν τη ζωή και την προσωπική τους πορεία. Ο Γαληνός έχει φτιάξει την οικογένεια του, όταν για μια ακόμα φορά και λόγω των κακών χειρισμών του βασιλικού καθεστώτος και των επεκτατικών διαθέσεών του να φτάσει ως την Άγκυρα έρχεται το αντίθετο αποτέλεσμα, που στοχοποιεί τους ελληνικούς πληθυσμούς στη Σμύρνη και στον Πόντο. Νέοι διωγμοί και σφαγές ξεκινάνε.
«Τι δύναται να ορθώσει το άτομο, μια ομάδα ή και μια άοπλη φυλή απέναντι στην οργανωμένη βία του κράτους; Είναι εντελώς ανίσχυρος κανείς έναντι των πολλών;»
Αυτά τα λόγια πρέπει να ακολουθούν τον αναγνώστη σε όλη τη διάρκεια του βιβλίου, αφού οι ήρωες θα αντιμετωπίσουν την οργανωμένη βία περισσότερες φορές από μία και από «πολίτες» διαφορετικής εθνικότητας κάθε φορά.
Το βιβλίο είναι μια οδύσσεια όχι μόνο για ένα χαρακτήρα αλλά για τους περισσότερους. Κι ενώ ο Οδυσσέας πάλευε να επιστρέψει στην πατρίδα του αυτό που αποζητούν εδώ οι ήρωες, είναι απλά να ζήσουν όσο μπορούν πιο ανθρώπινα, με το πρόσωπο που αγαπούν, αφού αυτό είναι η πατρίδα τους. Όμως παλιά μίση και έχθρητες τους βάζουν συχνά τρικλοποδιές.
Διαβάζοντας το, ένιωσα ότι είναι ένα βιβλίο που κυλάει σαν τη ζωή… οι χαρακτήρες βρίσκονται πότε εδώ, πότε εκεί, ανάλογα με τα καπρίτσια μιας άγνωστης μοίρας, ενός άγνωστου «Θεού», στην προκειμένη του συγγραφέα του, ο οποίος πρέπει να σπατάλησε χρόνο στην έρευνα, μιας και χτίζει μέσα από τις σελίδες του, την Τραπεζούντα με τους διάφορους πληθυσμούς και τα ήθη και έθιμα του περασμένου αιώνα. Ένα βιβλίο που αξίζει την προσοχή και το ενδιαφέρον σας, γιατί η ανάγνωση αξιόλογων, λογοτεχνικών βιβλίων δεν είναι μόνο ευχαρίστηση, αλλά και γνώση.
Μαίρη Β.