ΟΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ

Kristin Hannah

-Εκδόσεις Κλειδάριθμος-

«Και οι γυναίκες μπορούν να γίνουν ηρωίδες».

Αυτός θα είναι ο σπόρος που θα ανθίσει μέσα στη νεαρή Φράνκι και θα την πείσει να ακολουθήσει τον αδερφό της στο Βιετνάμ. Μπορεί όχι ως πολεμίστρια στις μάχες, αλλά θα καταταχθεί στον στρατό με σκοπό να βοηθάει τους τραυματίες του πολέμου ως νοσηλεύτρια. Η απόφασή της θα προκαλέσει φρίκη στους γονείς της, ο πόλεμος είναι για τους άνδρες, τι δουλειά έχει ένα νεαρό κορίτσι σε αυτόν. Η Φράνκι θα εγκαταλείψει το προστατευμένο περιβάλλον στο οποίο μεγάλωσε και θα πάει στο Βιετνάμ. Εκεί θα δει άντρες να πεθαίνουν, άλλους να μένουν ανάπηροι, παιδιά και γυναίκες καμένα από βόμβες Ναπάλμ. Όμως στον άγριο εκείνον τόπο λόγω του πολέμου, η Φράνκι θα κάνει δυνατές φιλίες, θα ερωτευτεί, θα γνωρίσει τον εαυτό της. Θα τη σέβονται οι συνάδελφοί της και οι συμπολεμιστές για το ζήλο της.

Σεβασμός ο οποίος θα εξατμιστεί μόλις επιστρέψει πίσω στην πατρίδα. «Είχε φύγει για τον πόλεμο ως πατριώτισσα και είχε επιστρέψει ως παρίας». Ποιο είναι το έγκλημά της; Το ότι πήγε να βοηθήσει τους συμπατριώτες της που βρίσκονταν χιλιόμετρα μακριά από τα σπίτια τους; Πολλοί άντρες επέστρεψαν στις οικογένειες τους επειδή η ίδια με τις υπόλοιπες νοσηλεύτριες και το ιατρικό προσωπικό τους βοήθησαν όταν ήταν τραυματισμένοι. Η Φράνκι όσο κι αν θέλει να αφήσει πίσω της τον πόλεμο, κουβαλάει μέσα της όλα αυτά που βίωσε στο Βιετνάμ, όλα όσα αντίκρισε, κι αυτά θα πιέζουν να βγουν στην επιφάνεια. Σε συνδυασμό με την αρνητική εντύπωση των πολιτών για τα όσα έχουν συμβεί στο Βιετνάμ και τα εγκλήματα πολέμου που έχουν διαπράξει αμερικάνοι στρατιώτες όπως η σφαγή στο Μι Λάι, θα δυσκολέψουν ακόμα περισσότερο την ομαλή μετάβασή της από τον πόλεμο στην ειρήνη, ήδη το μετατραυματικό στρες την καταβάλει συχνά. Στους μόνους που νιώθει ότι μπορεί να στραφεί επειδή θα την καταλάβουν είναι οι Βετεράνοι του Βιετνάμ, όμως και αυτοί αγνοούν τις γυναίκες. «Δεν πολέμησαν γυναίκες στο Βιετνάμ», επαναλαμβάνουν, μειώνοντας τη συνεισφορά της ίδιας και των άλλων γυναικών του ιατρικού προσωπικού. Όπου κι αν στραφεί αυτό θα ακούει από τους συμπολεμιστές της. Πόλεμος για εκείνους είναι μόνο στη μάχη με τα όπλα, και όχι με τα ιατρικά εργαλεία. Η Φράνκι δεν έχει που να στραφεί, οι μόνες που καταλαβαίνουν και σπεύδουν να σταθούν στο πλάι της όταν νιώθουν ότι δεν είναι καλά, είναι η Μπαρμπ και η Έθελ, οι δυο άλλες νοσηλεύτριες που τις δένει πλέον αδερφική φιλία.

Η Hannah καταπιάνεται με ένα δύσκολο θέμα, που για χρόνια αποτέλεσε taboo για τους Αμερικανούς. Ένας λόγος προφανώς ήταν η ήττα τους, ένας άλλος τα εγκλήματα πολέμου που διαπράχθηκαν. Η κοινή γνώμη στράφηκε εναντίον των ανδρών και των γυναικών που βρέθηκαν εκεί, ενώ ήταν η περίοδος που άνθισε το κίνημα των ειρηνιστών, γνωστών ως χίπι που ήταν εναντίον του πολέμου στο Βιετνάμ. Φωνή με την οποία συνδέθηκε και εκείνη των βετεράνων του Βιετνάμ που ήξεραν από πρώτο χέρι τις απώλειες σε ανθρώπινες ζωές και από τις δύο πλευρές και επέμεναν να επιστρέψουν πίσω τα στρατεύματα.

Τα βιβλία της Hannah γεννάνε τόσες σκέψεις όταν τα διαβάζεις και τόσα συναισθήματα, που νιώθεις ότι θες να γράψεις ολόκληρο δοκίμιο αντί για βιβλιοπαρουσίαση, και αυτό συμβαίνει σχεδόν σε κάθε βιβλίο της. Η ματιά της είναι αντικειμενική. Τα μαύρα χρόνια της προεδρίας του Νίξον, προεδρία που ας μην ξεχνάμε επηρέασε και την πολιτική κατάσταση της Ελλάδας, αφού συνέπεσε με τη δικτατορία των συνταγματαρχών που είχε τη στήριξη του αμερικάνου προέδρου, σκότωσε πολλούς αμερικανούς πολίτες και άφησε εκατομμύρια ανάπηρους αφού οι Η.Π.Α. θεώρησαν ότι είχαν λόγο στην πολιτική κατάσταση του Βιετνάμ όταν οι δεύτεροι έδιωξαν τους γάλλους άποικους, άλλωστε η Αμερική έχει μακρά παράδοση σε τέτοιου είδους παρεμβάσεις με πρώτες και καλύτερες της χώρες της Λατινικής Αμερικής. Οι πολίτες καλούνται να υπηρετήσουν την πατρίδα τους, ενώ στην ουσία υπηρετούν συγκεκριμένα συμφέροντα που δεν έχουν καμία σχέση με τα δικά τους. Και όταν στο τέλος πληγωμένοι, τραυματισμένοι άλλες φορές σωματικά, πάντα όμως ψυχικά, αμείβονται με αδιαφορία. Αναλώσιμοι από κάθε άποψη, παίζουν κάθε στιγμή τη ζωή τους κορόνα γράμματα την ώρα που τα ίδια τα όπλα που τους έχουν βάλει να χρησιμοποιήσουν συχνά μολύνουν τους ίδιους, όπως φανερώθηκε μετά τη λήξη του πολέμου ότι ο πορτοκαλής παράγοντας προκάλεσε καρκίνο σε πολλούς στρατιώτες αλλά ήταν υπεύθυνος και για πολλές αποβολές.

«Πιστεύαμε αυτά που μας είχαν διδάξει οι γονείς μας για το σωστό και το λάθος, το καλό και το κακό, τον αμερικάνικο μύθο της ισότητας, της δικαιοσύνης και της τιμής».

Μαίρη Β.