Ο ΜΙΚΡΟΣ ΦΙΛΟΣ

DONNA TARTT

-Εκδόσεις Διόπτρα-

«Μερικές φορές η νίκη και η συντριβή είναι το ίδιο πράγμα».

Η δολοφονία του αδερφού της, όταν η Χάριετ ήταν μόλις μερικών μηνών, είναι κάτι που έχει στοιχειώσει την οικογένειά της, ενώ δεν έχει επιτρέψει στην ίδια και στην αδερφή της να μεγαλώσουν όπως τα περισσότερα παιδιά της πολιτείας τους. Η δολοφονία του εννιάχρονου και πάντα γελαστού Ρόμπιν στην αυλή του σπιτιού τους, με τα περισσότερα μέλη να βρίσκονται σε απόσταση αναπνοής χωρίς να πάρουν είδηση το έγκλημα έχει ως αποτέλεσμα να τους διαλύσει, και ειδικά τη μητέρα τους. Ενώ το ότι ποτέ δεν ανακαλύφθηκε ο δολοφόνος δεν επιτρέπει στην πληγή να κλείσει.  

Δώδεκα χρόνια αργότερα, όταν ο Ρόμπιν θα ήταν 21 ετών και με τη μικρή του αδερφή μόλις στα δώδεκα, η δεύτερη αποφασίζει να ανακαλύψει την αλήθεια και να τιμωρήσει τον δολοφόνο του αδερφού της που κατάστρεψε τη γαλήνη της οικογένειάς της, και κυρίως τη μητέρα της που ποτέ δεν κατάφερε να το ξεπεράσει. Οι ερωτήσεις της σε γνωστούς και συγγενείς πέφτουν στο κενό, ενώ συχνά η Χάριετ βρίσκεται υπόλογη που ανακινώντας το θέμα, ξύνει πληγές. Ό,τι έγινε πρέπει να μείνει στο παρελθόν, όμως η Χάριετ είναι αποφασισμένη, και μόλις βρεθεί απέναντι σε ένα όνομα, σε ένα νεαρό συμμαθητή του που μισούσε τον αδερφό της βάσει των φημών, μαζί με τη συμμετοχή του Χίλι του φίλου της αποφασίζει να βάλει μπρος το σχέδιο της εκδίκησης.

Τρία μυθιστορήματα έχει γράψει η Donna Tartt, τουλάχιστον τόσα γνωρίζουμε, και το κάθε ένα από αυτά ισοβαθμεί με τρία μυθιστορήματα τόσο από πλευράς όγκου (926 σελίδες ο Μικρός Φίλος) αλλά κυρίως από πλοκής. Το ότι η «Καρδερίνα» απέσπασε το βραβείο Πούλιτζερ, έδωσε την ευκαιρία στους αναγνώστες έξω από τα σύνορα της χώρας της, να μάθουν συνολικά το έργο της. Ίσως αυτή να είναι και η ουσιαστική αξία των (όποιων) βραβείων, η προώθηση ενός έργου, στο να γίνει γνωστό σε ευρύτερο κοινό.

Έχουν προηγηθεί δύο κριτικές βιβλίων της Ταρτ (Καρδερίνα το 2015 και Μυστική ζωή το 2023 στο ArtScript)  και ρίχνοντας μια ματιά σε εκείνες τις κριτικές, ενώ καταφέρνω να θυμάμαι με αρκετές λεπτομέρειες τα βιβλία, κι ας έχει περάσει αρκετός καιρός από την ανάγνωσή τους, αντιλαμβάνομαι τη συγγένεια μεταξύ τους. Κι αφού είναι της ίδιας συγγραφέως είναι απολύτως κατανοητό να έχουν συγγένεια. Όμως μοιάζουν όλα τα αδέλφια μεταξύ τους; Η Ταρτ και στα τρία μυθιστορήματά της προσπαθεί κυρίως να ανακαλύψει και να συστήσει τους ήρωές της, την ίδια ώρα υπάρχει και μια δυνατή υπόθεση. Η χαζοχαρούμενη εικόνα που επικρατεί σε πολλές ταινίες του αμερικάνικου κινηματογράφου προωθώντας μια ανέμελη εικόνα του αμερικάνου πολίτη (made in U.S.A.) σβήνει κάτω από το βάρος της αμερικάνικης λογοτεχνίας, και δεν αναφέρομαι σε ρομαντικές αποχρώσεις με ημερομηνία λήξης, αλλά σε κείμενα που έμειναν ή θα μείνουν διαχρονικά.

Μαίρη Β.