ΜΕΣΑΝΥΧΤΑ ΣΤΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ

ΜΑΤ ΧΕΪΓΚ

-Εκδόσεις Ψυχογιός-

Όλοι είχαν πολλές προσδοκίες από τη Νόρα! Όταν θα μεγάλωνε θα μπορούσε να γίνει ό,τι  επιθυμούσε, μιας και είχε δυνατότητες να διακριθεί σχεδόν οπουδήποτε. Στα 35 της χρόνια θα μπορούσε να είναι κάτοχος ολυμπιακών μεταλλίων στην κολύμβηση ή ροκ τραγουδίστρια με εκατομμύρια fans σε όλο τον κόσμο. Κι όμως οι λάθος επιλογές γκρέμισαν κάθε προσδοκία για μια καλή ζωή απογοητεύοντας και απομακρύνοντας τα πιο προσφιλή πρόσωπα από κοντά της. Η Νόρα είναι μόνη, απογοητευμένη, άνεργη, κι αν περιέγραφε κάποιος το βιβλίο της ζωής της θα ήταν γεμάτο ενοχές. Θεωρεί τον εαυτό της ανίκανο ακόμη και στο να περιθάλψει μια γάτα και νιώθει ότι δεν υπάρχει κανείς να τη νοιάζεται ή έστω να τη χρειάζεται.

Δεν είναι να απορεί κανείς για ποιο λόγο ένας άνθρωπος, με όλα αυτά τα αισθήματα να τον βαραίνουν  οδηγείται στην επιθυμία να δώσει τέλος στη μιζέρια που θεωρεί ζωή. Και συνήθως όταν κάποιος φτάνει σε αυτό το σημείο η σκέψη εύκολα γίνεται πράξη. Ανάμεσα στη ζωή και στο θάνατο η Νόρα θα μεταφερθεί μέσα σε μια τεράστια βιβλιοθήκη, εκεί θα συναντήσει ένα πρόσωπο που στάθηκε καλό μαζί της και το οποίο θα είναι εκείνο που θα την ξεναγήσει και θα της εξηγήσει το λόγο ύπαρξης αυτής της βιβλιοθήκης. Από τη στιγμή που η Νόρα ήρθε στον κόσμο, η ζωή της μοιάζει με διακλαδώσεις ενός τεράστιου δέντρου. Υπάρχουν άπειρες εκδοχές της που κάτι έκαναν στη ζωή τους διαφορετικό, η Νόρα έχει την ευκαιρία να διαλέξει από τα ράφια ένα βιβλίο, κάνοντας διαφορετικές επιλογές και ζώντας διαφορετικές εκδοχές του εαυτού της. Υπάρχει πιθανότητα επιστροφής στη βιβλιοθήκη και επιλογή άλλης ζωής αλλά ποτέ δε θα καταφέρει να επιστρέψει πίσω σε κάποια από τις ζωές που αρνήθηκε. Τίποτα δεν έχει να χάσει και η Νόρα ξεκινάει την εξερεύνηση των διαφορετικών επιλογών. Τραγουδάει σε κατάμεστα γήπεδα με κόσμο, με το κοινό να παραληρεί, επιλέγει πιο ήσυχες ζωές παραμένοντας στη γειτονία της και βοηθώντας στη φιλοζωική, γίνεται σύζυγος και στηρίζει τον σύντροφο της στα όνειρα του, ζει την εκδοχή της πετυχημένη και ακριβοπληρωμένης αθλήτριας, γίνεται μέχρι και επιστήμονας τρέχοντας να σωθεί από τις αρκούδες στο Βόρειο Πόλο. Κι όμως υπάρχει πάντα ένα κενό, κάνοντας την να επιστρέφει πίσω στη βιβλιοθήκη και να αναζητάει κάτι διαφορετικό. Υπάρχει άραγε ζωή ευτυχισμένη ή κοντά σε αυτό που ονομάζουμε ευτυχία, για τη Νόρα; Το βιβλίο στηρίζεται στο νοητικό πείραμα με τη γάτα του Έρβιν Σρέντιγκερ, που η γάτα στο κουτί μπορεί να είναι ταυτόχρονα ζωντανή και νεκρή. Σαν κεντρική ιδέα, όμως περιλαμβάνει πολλά περισσότερα πράγματα, τόσο από την επιστήμη, όσο από τη μουσική τη λογοτεχνία τη φιλοσοφία και τη διανόηση.

«Ένα παλιό κλισέ των μουσικών λέει πως δεν υπάρχουν λάθος νότες σ’ ένα πιάνο».

Δε θα σας κρύψω ότι αρχικά κοίταζα με επιφύλαξη το βιβλίο. Φυσική και πειράματα με γάτες που ταυτόχρονα μπορούν να είναι ζωντανές αλλά και νεκρές, ήμουν ικανή άραγε για τέτοιο ανάγνωσμα; (Η προηγούμενη εμπειρία μου με ανάλογο βιβλίο δε με είχε ενθουσιάσει) Όμως ήρθε η στιγμή που το επέλεξα ανάμεσα στα  βουνά των βιβλίων που κατακλύζουν τα δωμάτια μου. Και που κατέληξα; Ένα βιβλίο μπορεί να γίνει ένας πολύ καλός σου φίλος, αν το εμπιστευτείς και του δώσεις χώρο ώστε να σου πει την ιστορία του. Μπορείς να ‘‘συζητήσεις’’ μαζί του και να αντιπαραθέσεις τις απόψεις σου. Τα βιβλία είναι εκεί να σου δώσουν τις σκέψεις ή τις γνώσεις τους, το θέμα είναι το πόσο εσύ είσαι πρόθυμος να τις ακούσεις. Δεν είμαι φυσικός ούτε επιστήμονας, και ο ορθολογισμός μου κλωτσάει στη θεωρία των παράλληλων συμπάντων που κάποια διαφορετική επιλογή οδήγησε ένα κομμάτι μου σε διαφορετική ζωή, όχι υποθετικά αλλά κυριολεκτικά, όμως αυτό δε σημαίνει ότι «Η βιβλιοθήκη του μεσονυχτίου» δεν είναι υπέροχο βιβλίο. Και μπορεί σαν κεντρική ιδέα να μοιάζει επιστημονικής φαντασίας αλλά όχι, ο Χέιγκ βλέπει τα πράγματα απλά, δίνει αξία σε όλες τις επιλογές ακόμη και τις λάθος, αν είναι πράγματι λάθος! Δεν υποτιμά τη μεγάλη σημασία των μικρών πραγμάτων . Υπέροχο ανάγνωσμα ενώ και το σημείωμα της μεταφράστριας Άννας Παπασταύρου, στο τέλος του μυθιστορήματος, χωρίς να γίνεται κουραστικό προσφέρει στον αναγνώστη πληροφορίες για κάποια πράγματα που αναφέρονται στο βιβλίο.

«Αγάπη και γέλιο, φόβος και πόνος είναι οικουμενικές νομισματικές μονάδες».

Ματ Χέιγκ

Μαίρη Β.

Διαβάστε επίσης: