ΛΕΩΝ ΚΑΙ ΕΜΙΝΕ
ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΟΥΛΗΜΕΝΟΣ
ΛΕΩΝ ΚΑΙ ΕΜΙΝΕ
ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΩΚΕΑΝΟΣ
Στις 2 Μαΐου 1919 γίνεται η απόβαση των ελλήνων στη Σμύρνη. Ο ελληνικός πληθυσμός της πόλης δέχεται τους αδελφούς από τα ελεύθερα εδάφη του ελληνικού κράτους με γιορτές και διάχυτο ενθουσιασμό, κανένας τότε δεν γνωρίζει όσα θα ακολουθήσουν τρεισήμισι χρόνια αργότερα.
Λίγους μόλις μήνες νωρίτερα έχουν συνταξιδέψει, επιστρέφοντας στην πατρίδα τους τη Σμύρνη ο έλληνας Λέων και η μουσουλμάνα Εμινέ. Οι δυο νέοι είναι δεμένοι με μια παιδική φιλία η οποία με το πέρασμα των χρόνων έχει μετατραπεί σε έρωτα και παρά που έχουν ζήσει μακριά κάποια χρόνια χωρίς μέχρι τότε να έχουν τολμήσει να εκμυστηρευτούν τα αισθήματα τους ο ένας στον άλλον, όταν η Εμινέ στέλνει μία επιστολή από την Ελβετία στο Παρίσι όπου σπουδάζει ο Λέων εκείνος δε θα διστάσει να της απαντήσει και να την ακολουθήσει στο κάλεσμα της. Όταν συναντηθούν στο πλοίο οι δυο νέοι θα καταλάβουν ότι από εκεί και στο εξής θα είναι θύματα του έρωτα τους.
Η Ελλάδα για άλλη μια φορά θα βρεθεί σε σύγκρουση με την Τουρκία. Από τη μια οι έλληνες αποσκοπούν να απελευθερώσουν τον ελληνικό πληθυσμό της Σμύρνης προσαρτώντας εδάφη σε εκείνα του ελληνικού κράτους κι από την άλλη οι τούρκοι που νιώθουν προδομένοι από την επίσημη ηγεσία τους, ακολουθούν τον Κεμάλ προσπαθώντας να διατηρήσουν τα εδάφη και την εθνική τους υπερηφάνεια ενώ γύρω από τους δυο λαούς οι ‘‘σύμμαχοι’’ θα παίξουν τα δικά τους παιχνίδια με στόχο τα πετρέλαια της Μέσης Ανατολής. Πως μπορεί να ευδοκιμήσει ένας έρωτας που τον χωρίζουν η θρησκεία, η εθνότητα, οι προκαταλήψεις και η αιώνια έχθρα δυο λαών με συγκρουόμενα συμφέροντα και αισθήματα;
Ο συγγραφέας του βιβλίου, Γιώργος Πουλημένος δεν είναι η πρώτη φορά που ασχολείται με τις χαμένες πατρίδες της μικρασιάτικης γης. Έχει κάνει έρευνα για τις διαλέκτους έχοντας εκδώσει με τους Σμυρνιούς Λεβαντίνους Alex Baltazzi και George Galdies ένα μικρό τρίγλωσσο λεξικό της σμυρναϊκής διαλέκτου. Το 2017 εκδόθηκε ο ιστορικός του χάρτης της Σμύρνης στην οποία αποτυπώνονται οι θέσεις των χαμένων ιστορικών μνημείων πάνω στον ιστό της σύγχρονης πόλης. Καθώς επίσης έπειτα από πολυετή έρευνα μαζί με τον Αχιλλέα Χατζηκωντσαντίνου κυκλοφόρησαν το δίτομο έργο τους «Η προκυμαία της Σμύρνης». Όλα τα παραπάνω σίγουρα πέρα από την αυτόνομη αξία τους ως έργα αποτέλεσαν μια σπουδαία προεργασία και βάση για το πρώτο μυθιστόρημα αφού ο συγγραφέας γνωρίζει τη Σμύρνη εκείνης της περιόδου σαν να έχει πατήσει και έχει ζήσει στα χώματα της.
Ο Πουλημένος μας ξεναγεί στη Σμύρνη και στην ευρύτερη περιοχή της Μικρά Ασίας, σε μια εποχή που ξεκίνησε γεμάτη υποσχέσεις για τους ελληνικούς πληθυσμούς και όμως τελείωσε τόσο καταστροφικά. Η ξενάγηση δεν περιορίζεται μόνο στο να ανοίξει τα παράθυρα της φαντασίας μας και να μας δείξει με τις πληροφορίες του τη θέα της πόλης με τα πλούσια κοσμικά κέντρα, τους δρόμους και τα θέατρα της. Μας παρουσιάζει τα ήθη και έθιμα ελλήνων και τούρκων, τις συνήθειες , τον τρόπο που ντύνονταν και διασκέδαζαν. Φυσικά ο πόλεμος με τις μάχες, με τις εσωτερικές συγκρούσεις μεταξύ βενιζελικών και βασιλικών μέσα στα ίδια τα συντάγματα δεν μπορούν να μην αναφερθούν. Και φυσικά οι ερωτικές ιστορίες που πλήγωσαν και στοίχειωσαν τους ήρωες μέσα σε μια εποχή πραγματικών εθνικών παθών.
Το μόνο το οποίο δεν κατάλαβα που αποσκοπούσε στη ροή της αφήγησης ήταν το τέχνασμα του συγγραφέα με τη «Δήλωση Μετάνοιας». Κατά τα υπόλοιπα ήταν ένα μυθιστόρημα που παρά τα τόσα που έχω διαβάσει για την μικρασιάτικη καταστροφή ξεχωρίζει τόσο για τον ρεαλισμό του όσο και για την αφήγηση και την πλοκή του.
Μαίρη Β.
Διαβάστε επίσης: