Η ΖΩΗ ΠΑΙΖΕΙ ΜΑΖΙ ΜΟΥ

ΝΤΑΒΙΝΤ ΓΚΡΟΣΜΑΝ

-Εκδόσεις Ψυχογιός-

Στο νέο μυθιστόρημα του Νταβίντ Γκρόσμαν οι κεντρικές ηρωίδες του είναι τρεις γυναίκες. Οι ζωές τους, τα λάθη, η σκιά τους όπως πέφτεις και επηρεάζει τις ζωές των γύρω τους μα και οι απουσίες τους. Η Βέρα χήρα και μητέρα μιας έφηβης κόρης, φεύγει από τη Γιουγκοσλαβία του Τίτο και καταλήγει στο Ισραήλ, τόπο καταγωγής των προγόνων της. Εκεί θα γίνει σύζυγος του χήρου Τούβια και μητέρα του έφηβου γιου του. Η Νίνα η κόρη της Βέρας, που αφορμή ψάχνει να εξαφανιστεί, φεύγει και αφήνει τη μητέρα της ως μέλος μιας νέας οικογένειας. Το πείσμα του Ραφαέλ, την βρίσκει και τη φέρνει πίσω, αλλά η Νίνα θέλει να τρέχει συνέχεια μακριά και με τη σειρά της εγκαταλείπει τη δική της κόρη, βρέφος ακόμη, με τον πατέρα της. Τόσο η Νίνα στα παιδικά της χρόνια, όσο και η Γκίλι, μια γενιά αργότερα, μεγαλώνουν χωρίς τις μητέρες τους και η βασική αυτή απουσία από τα παιδικά τους χρόνια γράφει μέσα τους. Και οι δύο εγκαταλειφθήκαν αν και κάτω από διαφορετικές συνθήκες, όμως η απουσία της Βέρας από τη ζωή της Νίνας δημιουργεί ένα ντόμινο στις εξελίξεις αρκετών μετέπειτα υπάρξεων.

Ένα ταξίδι στην Κροατία, θα καταλήξει να γίνει η γέφυρα ανάμεσα στο παρελθόν και στο παρόν. Η Βέρα, σύζυγος ενός σέρβου στρατιώτη και μητέρα της Νίνας, υποχρεούται τη μέρα που χάνει τον άντρα της να κάνει μια επιλογή. Όμως για τη Βέρα δεν υπάρχει επιλογή, άθελά της αφήνει πίσω της τη Νίνα, και οδηγείται στο Γκόλι Ότοκ. Ένα ξερονήσι, τόπο μαρτυριών και εξοριών που έχει επιβάλει ο Τίτο όταν έρχεται σε ρήξη με τον Στάλιν. Στο Γκόλι Οτόκ καταλήγουν όσοι πέφτει πάνω τους η υποψία ότι είναι υποστηρικτές του Στάλιν κόντρα στον Τίτο. Η Βέρα ξετυλίγει την ιστορία της με πάσα ειλικρίνεια, προκαλώντας ίσως δυσαρέσκεια στα μέλη της οικογένειάς της, που δεν αντιλαμβάνονται ότι δεν ήταν θέμα επιλογής, η κατάληξή της στο νησί. Θα είναι ικανή αυτή η εξομολόγηση να δώσει άφεση στην ενενηντάχρονη Βέρα και να συμφιλιωθεί η οικογένεια λίγο πριν από το τέλος;

Οι οικογενειακοί δεσμοί όσο και αν φαίνονται απλοί, είναι ένα μυστήριο. Η οικογένεια πάντα ρίχνει τη σκιά της και μπορεί να προκαλέσει τραύματα, που και οι πιο δυνατές φιλίες στην περίπτωση μιας προδοσίας, το περισσότερο που μπορεί να κατορθώσει είναι την απογοήτευση. Είναι το αίμα άραγε που μιλάει, τι είναι αυτό που δένει τα μέλη μιας οικογένειας ακόμη και αν έχουν απομακρυνθεί μην επιτρέποντάς τους να ξεπεράσουν το τραύμα;

Το παράδοξο όμως στο βιβλίο, είναι πως ακόμη και το μαρτύριο που θα επιβληθεί από το δυνάστη μπορεί να έχει λογοτεχνική ισχύ,  ας μη γελιόμαστε όμως, την ποιητικότητα του δε θα την κερδίσει από τον δυνάστη που θα την επιβάλει, αλλά από αυτόν που θα τη δεχτεί το είναι του. Ακόμη κι αν λυγίσει, γονατίσει ή ακόμη κι αν πέσει αυτός είναι που θα δώσει τη μελωδία στο μαρτύριο και θα το ανυψώσει, άλλωστε γι’ αυτούς δε γράφονται συνήθως και οι ιστορίες; Και φυσικά χρειάζεται και τη μαεστρία ενός δυνατού στην πένα συγγραφέα.

Το μυθιστόρημα του Γκρόσμαν είναι εμπνευσμένο από αληθινή ιστορία φυλάκισης στο νησί Γκόλι Οτόκ, το «Αλκατράζ της Αδριατικής» όπως συνηθίζεται να παρομοιάζεται. Συγκεκριμένα από τη ζωή της Εύα Πάνιτς- Ναΐρ, όπως αναφέρει ο ίδιος, στις ευχαριστίες και από πού άντλησε το υλικό του. Ο συγγραφέας είναι διεθνώς αναγνωρισμένος και εκτός από βραβεία στην πατρίδα του το Ισραήλ, έχει αποσπάσει τιμητικά βραβεία και σε ευρωπαϊκές χώρες.

Μαίρη Β.

Διαβάστε επίσης: