Η Τετραλογία της Νάπολης 3 & 4

FERRANTE ELENA

ΑΥΤΟΙ ΠΟΥ ΦΕΥΓΟΥΝ ΚΙ ΑΥΤΟΙ ΠΟΥ ΜΕΝΟΥΝ (Βιβλίο τρίτο) – Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΧΑΜΕΝΗΣ ΚΟΡΗΣ (Βιβλίο τέταρτο)

Η ΤΕΤΡΑΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΝΑΠΟΛΗΣ

-ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΑΤΑΚΗ-

«Που είναι γραμμένο ότι οι ζωές πρέπει να έχουν κάποιο νόημα;»

Μέσα σε μόλις μια φράση η Ferrante δια μέσου του στόματος της ηρωίδας της ‘’καταγγέλλει’’ τη ματαιοδοξία του ανθρώπινου είδους! Έχουμε ήδη αναφερθεί σε κοινή κριτική στα δύο πρώτα βιβλία της τετραλογίας όπου στις φτωχογειτονιές της Νάπολης μετά τη λήξη του Β’ παγκοσμίου πολέμου μεγαλώνουν τα δύο κορίτσια. Μια δυνατή φιλία με πολλές εκφάνσεις θα τις ενώσει, αν και η πορεία στις ζωές τους θα είναι διαφορετική. Η μία συνεχίζει το σχολείο με αποτέλεσμα να ξεχωρίσει σύντομα και να γίνει σπουδαία, όχι μόνο για τους ανθρώπους που τη γνώριζαν όταν ήταν παιδί, αλλά για ολόκληρη την Ιταλία ή άλλη όμως υποχρεώνεται να μείνει πίσω. Ανήσυχο και αεικίνητο πνεύμα θα προχωρήσει και η ίδια, έστω και μέσα στα στενά πλαίσια της πόλης της.

Τα χρόνια μετά τον Β’ παγκόσμιο πόλεμο για την Ιταλία είναι ιδιαίτερα ταραχώδη. Η συνεργασία του φασίστα Φράνκο με τη ναζιστική Γερμανία του Χίτλερ έχει αφήσει το σημάδι της στον ιταλικό λαό, ο οποίος αγωνίζεται να βρει την πολιτική του ταυτότητα. Οι φασίστες συγκρούονται με τους κομμουνιστές, ενώ οι σοσιαλιστές παίζουν το δικό τους παιχνίδι στο ρόλο του μετριοπαθή! Και ενώ η μια ηρωίδα χτίζει η άλλη είναι έτοιμη να γκρεμίσει, τη στιγμή που βλέπει ότι η μεγαλύτερη επιθυμία της θα πραγματοποιηθεί. Το ρίσκο θα ρίξει από το βάθρο του τα ινδάλματα, κάνοντας φανερό το ψεύτικο υλικό που ήταν φτιαγμένα κάτω από την επικάλυψη του όμορφου και του γοητευτικού, που προκαλούσε δέος και θαυμασμό!

Τα ζωντανά όντα κάνουν τον κύκλο τους, ξεκινάνε από το μηδέν για να καταλήξουν και πάλι στην ανυπαρξία. Όμως κάποιοι κερδίζουν μέσω της μνήμης, το στοίχημα της αιωνιότητας. Το βιβλίο της Ferrante είναι σαν ένας ζωντανός οργανισμός. Ξεκινάει από τη νεαρή ηλικία των δυο κοριτσιών και μέσα στους τέσσερις τόμους που θα εξελιχθεί –χωρίς να γίνεται φλύαρο- μας δείχνει όλες τις φάσεις της ζωής των δύο κεντρικών ηρωίδων καθώς και των υπόλοιπων χαρακτήρων. Όλοι τους εξελίσσονται. Παραμένουν πιστοί ή αλλάζουν, αλλά πόσο ο χρόνος είναι ικανός να αφήσει κάποια πλάσματα αναλλοίωτα, και φυσικά δεν αναφέρομαι στα εξωτερικά χαρακτηριστικά αλλά στον τρόπο που αντιμετωπίζουν τη ζωή μέσα από τις εμπειρίες που κέρδισαν, τα ιδανικά που απέκτησαν, τις φιλοδοξίες που τους ταλάνισαν.

Η Νάπολη στην τετραλογία της Ferrante είναι βασική πρωταγωνίστρια (όσο και η Βαρκελώνη για τον Θαφόν). Μέσα από αυτή αντικατοπτρίζεται η απαξίωση και η φτώχια του ιταλικού νότου σε σύγκριση με τον ανεπτυγμένο βορρά. Η ζωή των ηρώων είναι απολύτως συνυφασμένη με την πόλη, εξαρτώνται από αυτή, επηρεάζονται. Ακόμη και όταν απομακρύνονται, δεν μπορούν να ξεφύγουν από την καταγωγή τους!

Οι ήρωες είναι απολύτως συνδεδεμένοι με την κατάσταση της χώρας στην πολιτική, στην οικονομία, στην κοινωνία. Σαν ένας ζωντανός οργανισμός δεν μπορεί να αφήσει κανέναν ανεπηρέαστο, όσο αδιάφορος κι αν προσπαθήσει να είναι παραμένοντας βυθισμένος στα προσωπικά του θέματα. Αυτό το κάνει ένα μυθιστόρημα δυνατό, ρεαλιστικό, ζωντανό.

Με βεβαιότητα η τετραλογία της Νάπολης είναι από εκείνα τα βιβλία που πολλοί συγγραφείς ανά τον κόσμο θα επιθυμούσαν να είχαν γράψει οι ίδιοι.

Μαίρη Β.

Διαβάστε επίσης: