Η ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ Μ@Λ@Κ@

JEAN-FRANÇOIS MARMION (ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ)

Η ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ Μ@Λ@Κ@

-ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ-

«Η ηλιθιότητα είναι δώρο Θεού, δεν πρέπει όμως

να το καταχρόμαστε».

Πάπας Ιωάννης-Παύλος Β’

Αρκετοί συγγραφείς, επιστήμονες, δημοσιογράφοι έχουν ασχοληθεί με το θέμα της μαλακίας ή της βλακείας και παλαιότερα, θυμίζω το «Δοκίμιο Περί Ανθρώπινης Βλακείας» του C. M. CIPOLLA (εκδόσεις ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ), το «Εγχειρίδιο Βλακείας» του Διονύση Χαριτόπουλου (εκδόσεις Τόπος), καθώς και το «Ιδού ο μαλάκας», (εκδόσεις ΠΕΡΙΠΛΟΥΣ), ένα μάλλον πιο σκωπτικό έργο. Ίσως γιατί όλοι μας έχουμε συναντήσει μαλάκες, και έχουμε επιβαρυνθεί από αυτούς. Το «Η ψυχολογία του Μαλάκα», όμως είναι ένα καθαρά επιστημονικό έργο, που εξετάζει πολύπλευρα αυτό το φαινόμενο, το οποίο έχουν συγγράψει πολλοί και διαφορετικοί επιστήμονες, ψυχολόγοι, καθηγητές φιλοσοφίας, οικονομικών, μαθηματικοί, καθηγητές πληροφορικής και επικοινωνίας, συγγραφείς, νευρολόγοι, καθηγητές διεθνών σχέσεων, νευροψυχολόγοι, φιλόλογοι , δημοσιογράφοι, κοινωνικοί ψυχολόγοι, ψυχοθεραπευτές κ.α, με την επιμέλεια του MARMION, και αναφέρω όλες αυτές τις ειδικότητες, γιατί ένα βιβλίο με θέμα τον μαλάκα και τη μαλακία που τον δέρνει, μπορεί ελαφρά τη καρδία να το υποτιμήσουμε, θεωρώντας το απλά μαλακία.  Όσον αφορά τον όρο μαλακία, στην γαλλική έκδοση είναι  LA CONNERIE, που είναι θηλυκό ουσιαστικό, αποδίδεται ορθά όμως στα ελληνικά, όσον αφορά το νόημα.

Το βιβλίο πραγματεύεται πολλά θέματα,  και  τονίζει πως αν σήμερα δεν έχει αυξηθεί η βλακεία, τουλάχιστον έχει προβληθεί περισσότερο, κυρίως λόγω των νέων τεχνολογιών και βασικά του ίντερνετ, που ο καθένας μπορεί να πει ό,τι του καπνίσει, δίχως  κανένα κόστος για τον ίδιο, τις περισσότερες φορές, αφού αυτό το επωμίζεται η κοινωνία, ενώ ο ίδιος κερδίζει  τα like. O Πασκάλ Ενζέλ, τονίζει πως η μπουρδολογία του 17^ου και 18^ου αιώνα από ίδιον ενός ατόμου, στις μέρες μας μέσω των ΜΜΕ και του ίντερνετ έγινε πανδημία, (ίσως χειρότερη και του κορονοΐού, θα πρόσθετα εγώ), που μεταδίδεται με τέτοια συχνότητα, ώστε γίνεται πολιτική δύναμη. Εν’ συνεχεία θα ανακαλύψουμε πως μαλακία είναι και το ξεβίδωμα των λέξεων, όταν τις χρησιμοποιούμε χωρίς το πραγματικό τους νόημα, γιατί τότε μπορούμε να δημιουργήσουμε μεγάλες μαλακίες.  Εδώ θα ήθελα να σταθώ σε δυο κρίσιμα ακόμα σημεία, πρώτον σύμφωνα πάντα με το βιβλίο, ο ψεύτης έχει αίσθηση της αλήθειας, που θέλει να αλλοιώσει ή να την αποκρύψει, εν’ αντιθέσει με τον χαζό, που δε δίνει δεκάρα για αυτήν, οπότε όπως καταλαβαίνεται δεν έχει και όρια. Δεύτερον, χειρότερο από έναν μαλάκα είναι μια ομάδα από μαλάκες, που πιστεύουν μια ιδέα-βλακεία. Κι αυτό μπορεί να αποβεί ολέθριο αν σκεφτούμε την περίπτωση της Γερμανίας του Χίτλερ.

Δυστυχώς και μεγάλοι επιστήμονες, δεν  έχουν γλιτώσει από το να πουν μεγάλες βλακείες και ίσως όλοι μας έχουμε πέσει στην παγίδα της, όμως άλλο να πεις μια μαλακία κι άλλο να είσαι μαλάκας. Θα πρέπει να προσθέσουμε εδώ πως και στη δημοκρατία υπάρχουν μαλάκες, κι όταν μάλιστα αυτή μετατρέπεται σε οχλοκρατία, όπως έλεγαν οι προγονοί μας, τότε η μαλακία είναι αναπόφευκτη. Στις μέρες μας όμως πολύ περισσότερο σχετίζεται με τα ΜΜΕ, τα οποία θέλοντας γρήγορες απαντήσεις, ρωτούν τους πολιτικούς για το κάθε θέμα, εξειδικευμένο και μη κι αν ο σώφρων πολιτικός ζητήσει χρόνο και ενημέρωση για να απαντήσει έγκυρα, τότε χάνει το παιχνίδι, οπότε επιβιώνουν αυτοί, που λένε την πρώτη μαλακία που τους έρθει στο κεφάλι.  Στα αλήθεια πόσους τέτοιους ξέρουμε, αναλογιστείτε το! Όμως τους επικροτούμε και τους επιβραβεύουμε, για την άμεση απάντηση κι όχι την εγκυρότητά τους, μήπως είμαστε κι εμείς μαλάκες; Το ίδιο βέβαια συμβαίνει και με το οποιοδήποτε θέμα επικαιρότητας, από τη βόμβα σε μια πλατεία, μέχρι τον κορονοΐο, που στα πρώτα πέντε λεπτά γεμίζουν τα κανάλια με ειδικούς, που λένε αντικρουόμενα πράγματα, υπάρχει πιθανότητα να είναι έγκυρα και όχι χαζομάρες; Σημασία όμως έχει να γεμίσει ο τηλεοπτικός χρόνος. Και δυστυχώς αν τύχει και κάποια χαζομάρα είναι σωστή τότε ποιος είδε το μαλάκα και δεν τον φοβήθηκε. Τον φωτεινό παντογνώστη. Αντίστοιχα και τα sites, δεν νοιάζονται για τα fake news, αφού αυτά τους φέρνουν likes και πολλές φορές κάνουν τη βρώμικη δουλειά να δημιουργήσουν το θέμα, ώστε να προβληθεί στη συνέχεια από τα μεγάλα δίκτυα.

Κλείνοντας θα αναφερθούμε σε μερικές συμβουλές για να αντιμετωπίσουμε τη μαλακία. Αρχικά όσο λιγότερες σχέσεις έχουμε με τέτοιους ανθρώπους, τόσο το καλύτερο, γιατί «η ανθρώπινη βλακεία και το σύμπαν είναι άπειρα» όπως έλεγε ο Άινσταιν, «αν και για το δεύτερο δεν ήταν σίγουρος». Έπειτα, η μαλακία πρέπει να κόβεται μαχαίρι και από την αρχή, γιατί μόνο ο μαλάκας αν καταλάβει πως τον βλέπουμε ως τέτοιον θα κόψει τις μαλακίες, ειδάλλως θα παίρνει θάρρος από τον συνομιλητή. Τέλος θα πρέπει να θυμόμαστε πως η επιστήμη  χρησιμοποιεί την αμφιβολία και το κριτικό πνεύμα πάντα εν αντιθέσει με τη μαλακία που δεν αμφιβάλει ποτέ για την αλήθεια των πραγμάτων, κατά πως τα βλέπει η ίδια πάντα.

Ένα βιβλίο ευκολοδιάβαστο αν και επιστημονικό, γιατί οι συγγραφείς δε θέλουν να παίξουν το ρόλο του μαλάκα, και να φανούν ‘έξυπνοι’ δίνοντας ένα δυσνόητο και ακατανόητο κείμενο στο κοινό και όπως αναφέρει η ρήση των Shadoks (γαλλική σειρά κινουμένων σχεδίων)

«Κάλιο να χρησιμοποιείς την εξυπνάδα σου για μαλακίες,

παρά να χρησιμοποιείς τη μαλακία σου για έξυπνα πράγματα».

Ε.Φ.Β.

Διαβάστε επίσης;