ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΑΠΟ ΑΤΣΑΛΙ

ΘΟΔΩΡΗΣ ΔΕΥΤΟΣ

-Εκδόσεις Χάρτινη Πόλη-

Ο Θοδωρής Δεύτος πιστός στο ετήσιο εκδοτικό του ραντεβού, κυκλοφόρησε τον περασμένο Ιανουάριο το νέο του μυθιστόρημα. Το βιβλίο του αυτό, όπως αντιλαμβανόμαστε και από τον τίτλο είναι αφιερωμένο στην καθημερινή γυναίκα περασμένων εποχών, που δύσκολες περίοδοι την ανάγκασαν να ατσαλωθεί και να τα βγάλει πέρα σε μια ζωή που κάθε άλλο από εύκολη θα τη χαρακτηρίζαμε.

Με τη σύσταση του ελληνικού κράτους, η σύγχρονη ιστορία δυστυχώς επιφύλαξε αρκετές μαύρες σελίδες για τους Έλληνες. Σε αυτές ακριβώς θα σταθεί και ο συγγραφέας καθώς το βιβλίο του περιλαμβάνει τέσσερις ανεξάρτητες η μία από την άλλη ιστορίες και ηρωίδες.

Στη πρώτη θα γνωρίσουμε την Ευτυχία και τον Ηλία Σιέμπενο, τον παππού και τη γιαγιά του ίδιου του συγγραφέα. Η ιστορία και ο έρωτάς τους ξεκινάει με τις καλύτερες προϋποθέσεις, ο Ηλίας αγαπάει την Ευτυχία, δουλευταράς ο ίδιος φροντίζει να παρέχει το καλύτερο στην οικογένειά του. Η Ευτυχία όπως απαιτεί η σκληρή ζωή της υπαίθρου έχει αναλάβει το σπίτι, το μεγάλωμα των παιδιών αλλά και τα χωράφια. Παρά τις δυσκολίες και το καθημερινό κάματο, οι δυο μαζί με τα παιδιά τους ζούνε ευτυχισμένοι, μέχρι τη στιγμή που ο Μουσολίνι κηρύσσει τον πόλεμο στην Ελλάδα και οι Ιταλοί μπαίνουν στο χωρίο τους.     

Στη δεύτερη, ταξιδεύουμε στον Πόντο. Αν η ζωή του Ηλία και της Ευτυχίας ξεκίνησε με πολλές υποσχέσεις, για τους νιόπαντρους Σοφία και Παναγιώτη, η κοινή τους ζωή φαίνεται ό,τι θα είναι ολάνθιστη. Παιδιά δυο εύπορων γαιοκτημόνων τίποτα δε δείχνει να απειλεί την ευτυχία τους. Μέχρι που οι Νεότουρκοι έρχονται στα πράγματα. Η επίπλαστη επιρροή τους από τις ευρωπαϊκές ιδέες ξεγελάει τους χριστιανικούς πληθυσμούς, μέχρι που αποφασίζουν να δείξουν το πραγματικό τους πρόσωπο. Η Σοφία από τη μια στιγμή στην άλλη θα χάσει τα πάντα, θύμα της βαρβαρότητας και των εθνικιστικών εχθροτήτων.

Στη Σμύρνη, δυο παιδιά ο Μελέτης με την Εραστή, παιδιά φιλικών οικογενειών μεγαλώνουν. Η αθώα και παιδική τους φιλία θα μετατραπεί σε δυνατό έρωτα, μόνο που η καταστροφή της αγαπημένης τους πατρίδας θα τους ξεριζώσει από τον τόπο τους, την ώρα που έχουν χάσει τις περιουσίες και πολλούς δικούς τους ανθρώπους. Όσοι από τους πρόσφυγες καταφέρουν να φτάσουν στην Ελλάδα, θα είναι σκορπισμένοι στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα, χωρίς να γνωρίζουν ούτε ποιοι από τους δικούς τους ζούνε ούτε που βρίσκονται. Θα καταφέρουν να μείνουν πιστοί στα αισθήματά τους οι δυο νέοι;

Όσο για την τέταρτη ιστορία που ολοκληρώνει το βιβλίο του Δεύτου, μας γυρίζει στα Ιωάννινα και στην εβραϊκή κοινότητα της πόλης. Μόνο που για άλλη μια φορά όσο κι αν χτίζεις τη ζωή σου και αν κάνεις όνειρα για το μέλλον, δεν ξέρεις ποτέ τι σου επιφυλάσσει η μεγαλομανία ενός άντρα που μπορεί να παρασύρει σε αυτή τη δίνη ολόκληρο λαό.

Ο Δεύτος καταπιάνεται με τέσσερις ιστορικές περιόδους ιδιαίτερα δημοφιλείς για τους σύγχρονους Έλληνες συγγραφείς που προφανώς κερδίζουν το εθνικό συναίσθημα και το αναγνωστικό κοινό δεν κουράζεται να διαβάζει. Το ότι οι ιστορίες του είναι βασισμένες σε αληθινά γεγονότα έχουν το ενδιαφέρον τους, ειδικά σε περιπτώσεις που γνωρίζουμε απογόνους των ηρώων του βιβλίου, για να δούμε από πού προήλθαν και πώς επηρεάστηκαν.

Μαίρη Β.