«ΑΛΜΑ»
J. M.G. Le Clezio
«ΑΛΜΑ»
-Εκδόσεις Κλειδάριθμος-
«Φτάνουμε σε μέρη άγνωστα, σε μέρη δίχως όνομα, μα τι νόημα έχει ένα όνομα, αν ο δρόμος δεν οδηγεί στη θάλασσα;»
Ο Ζερεμί Φέλσεν αποφασίζει να επισκεφτεί τον Μαυρίκιο, το μέρος όπου γεννήθηκε και μεγάλωσε ο πατέρας του, με αφορμή το σπάνιο πουλί ντόντο , το οποίο έχει εξαφανιστεί από τον 17ο αιώνα, πέφτοντας θύμα της σκληρότητας των ανθρώπων που έφτασαν εκεί με τα καράβια τους. Πριν οι Ολλανδοί φτάσουν στον Μαυρίκιο, το νησί είναι ένα αγνό, παρθένο μέρος, του οποίου οι νόμιμοι κάτοικοι είναι τα ντόντο, όμως όλο αυτό θα αλλάξει με την παρεμβατική παρουσία των ανθρώπων, μετατρέποντας σταδιακά αυτό που είναι στις μέρες μας ο Μαυρίκιος, ένας εξωτικός, τουριστικός προορισμός.
«Όταν ηχήσουν οι σάλπιγγες των εργολάβων τίποτα δε θα μείνει όρθιο».
Όμως αυτή είναι μόνο η μια εικόνα του νησιού, αυτή που βλέπουν οι τουρίστες. Ποιος είναι ο Μαυρίκιος των 365 ημερών για τους κατοίκους του;
Παράλληλα με την έρευνα του Ζερεμί, η ιστορία του Ντοντό, ενός ζητιάνου με ευγενή καταγωγή αλλά παραμορφωμένου από την αρρώστια, ξετυλίγεται στο βιβλίο θυμίζοντας μας εν μέρει τη διήγηση του χαρακτήρα του άλλου νομπελίστα συγγραφέα Φώκνερ, Μπέντζυ, στο μυθιστόρημα του «Η Βουή και η Αντάρα». Αν και σταδιακά η σκέψη του Ντοντό παύει να είναι νεφελώδης κι αρχίζει να ξεκαθαρίζει. Φιλοσοφώντας την κατάσταση του, την ιστορία της οικογένειας του, τους ανθρώπους που γνωρίζει στο διάβα του, αλλά και την ίδια τη ζωή γενικότερα.
Καθώς έρχεται σε επαφή με άτομα που ισχυρίζονται ότι γνώριζαν τον πατέρα του, ο Ζερεμί μαθαίνει την ιστορία της οικογένειας του, αλλά και τις συνθήκες του νησιού όταν το δουλεμπόριο ανθούσε, και όπου ένας σκλάβος θα μπορούσε να φυλακιστεί απλά και μόνο επειδή μιλούσε δυνατά. Στο βιβλίο «Άλμα» ο έρωτας είναι αφορμή για να διηγηθεί ο συγγραφέας τις συνθήκες της ζωής των φτωχών. Η ομορφιά καταλήγει να γίνεται κατάρα, αφού ένα όμορφο κορίτσι θεωρεί την εμφάνιση του ως εισιτήριο ώστε να απαλλαχθεί από την ανέχεια, καταλήγοντας να πέφτει σε παγίδες που κάνουν της ζωή της πιο δυσμενή.
Ενώ η Άλμα, το αγρόκτημα που άνηκε στην οικογένεια του Ζερεμί έχει μετατραπεί σε εμπορικό κέντρο, «Ένα φρούριο με σιδερένιους πύργους που το στεφανώνει μια στέγη σε σχήμα λωτού, μνημείο αφιερωμένο στη δύναμη και στη δόξα του χρήματος».
Στο πιο πρόσφατο μυθιστόρημα του Γκυστάβ λε Κλεζιό αντιλαμβανόμαστε κάποιους συσχετισμούς. Κατά πρώτον του ντοντό με στους σκλάβους όπου πέφτουν θύματα και οι δύο της σκληρότητας των λευκών. Και κατά δεύτερον του σπάνιου πουλιού που έχει εκλείψει, με το ζητιάνο Ντόντο όπου καταλήγει να είναι ο τελευταίος των Φελσέν στο Μαυρίκιο.
Ο νομπελίστα συγγραφέας Γκυστάβ λε Κλεζιό ενώ φαίνεται ότι καταπιάνεται με αρκετά θέματα στο βιβλίο του Άλμα, όπως η εξαφάνιση ειδών, το δουλεμπόριο, τη ζωή στο Μαυρίκιο, στην ουσία γράφει για το αποτέλεσμα της σκληρής αντιμετώπισης του ανθρώπου απέναντι στη φύση, στα ζώα, στο ίδιο του το είδος με μοναδικό σκοπό το κέρδος.
Μαίρη Β.
Διαβάστε επίσης:
