Αιρετικοί

LEONARDO PADOURA

ΑΙΡΕΤΙΚΟΙ

«Τα ανθρώπινα όντα είναι τόσο δοσμένα στο να καταβροχθίζουν το ένα το άλλο».

    Δεν ξέρει κανείς από πού μπορεί να πιάσει το συγκεκριμένο βιβλίο, το οποίο παρεμπίπτοντος είναι τρία βιβλία μέσα σε ένα. Στην πρώτη ιστορία ένας γιός προσπαθεί να ανακαλύψει την αλήθεια με τη βοήθεια ενός αγαπημένου ήρωα των βιβλίων του Παδούρα, το Μάριο Κόντε, πρώην αστυνομικό, για το αν ο πατέρας του δολοφόνησε εκείνον που ήταν υπεύθυνος για το θάνατο των δικών του γονιών και της μικρότερης αδερφής του, όταν η Κούβα, όπως και άλλες χώρες της νέας ηπείρου, αρνήθηκαν να δεχτούν το πλοίο Σεντ Λούις (ιστορικό γεγονός) γεμάτο από εβραίους μετανάστες οι οποίοι ζητούσαν άσυλο. Όλοι όμως αδιαφορούνε και οι μετανάστες επιστρέφουνε στην Ευρώπη για να ζήσουν το ολοκαύτωμα που επέβαλε το ναζιστικό καθεστώς του Χίτλερ και της Γερμανίας.

                «Η πίστη σε έναν Θεό, σε έναν άρχοντα, σε μια χώρα, η υπακοή σε διαταγές που υποτίθεται πως είναι για το καλό μας, μπορούν να μετατραπούν σε φυλακή για εκείνο το ουσιαστικό στοιχείο που μας κάνει να ξεχωρίζουμε: τη βούληση μας και την ευφυΐα που διαθέτουμε σαν ανθρώπινα όντα. Είναι μια αντιστροφή της ελευθερίας».  

    Στη δεύτερη ιστορία, η οποία διαδραματίζεται στην Ολλανδία τον 17^ο αιώνα, ένας νεαρός εβραίος ο οποίος έχει κλίση προς τη ζωγραφική είναι υποχρεωμένος από την θρησκεία του να απαρνηθεί αυτό που αγαπάει αν θέλει να θεωρείται καλός Εβραίος που ακολουθεί τους νόμους και τους κανόνες του Θεού του και δε θέλει να τιμωρηθεί. Όμως αυτό που ονομάζουμε ταλέντο είναι πιο δυνατό, του μιλάει και απαιτεί να το εξασκήσει, πλησιάζει το Ρέμπραντ και του ζητάει να μαθητεύσει δίπλα του.

    Και στην τρίτη ιστορία μια νεαρή κοπέλα, που η επιθυμία και το δόγμα της είναι να είναι ελεύθερη χωρίς να πιστεύει σε Θεό, εξαφανίζεται και ο Μάριο Κόντε αναλαμβάνει να μάθει τι έχει συμβεί στο κορίτσι. Είναι και το περισσότερο αστυνομικό κομμάτι του βιβλίου. Αυτές οι τρεις ιστορίες έχουν ένα συνδετικό κρίκο, τον οποίο δε θα σας μαρτυρήσω.     

    Το βιβλίο του κουβανού συγγραφέα, δεν ανήκει στην κατηγορία των εύκολων βιβλίων, αν δεν μπορείτε να καταπιαστείτε με κάτι περισσότερο από τις πενήντα αποχρώσεις του γκρι, αφήστε το στην άκρη. Σου προκαλεί όμως διάθεση να σκεφτείς, όπως πρέπει να κάνει άλλωστε η πραγματική τέχνη. Τι είναι αυτό που χωρίζει τους ανθρώπους, και τους σπρώχνει να φέρονται με αυτό τον τρόπο στο είδος τους. «Πλάσματα τρομοκρατημένα από την εικόνα των πιο αποτρόπαιων βασανιστηρίων στα οποία ένας άνθρωπος μπορεί να υποβάλει έναν όμοιο του».

    Κι όσων αφορά το θέμα της θρησκείας, αν θέλουμε να είμαστε αντικειμενικοί μήπως πρέπει να αναρωτηθούμε κατά πόσο οι θρησκείες διαφέρουν μεταξύ τους ή μήπως είναι η μία καθρέφτης της άλλης. Και μήπως όλοι οι άνθρωποι είμαστε ως ένα βαθμό αιρετικοί. Πως είναι δυνατόν κάθε άνθρωπος ξεχωριστός, με δικό του τρόπο σκέψης και αντίληψης να μην παρεκκλίνει έστω και λίγο από αυτά που έχει διδαχτεί, και που πόσο είναι απόλυτα σωστά κι αυτά που έχει αναγκαστεί να αποδέχεται ως σωστά. Κι ας το θέσω λίγο διαφορετικά, τόσο ο Χριστιανισμός, όσο το Ισλάμ και η πίστη των Εβραίων, χωρίζονται σε δόγματα. Ποια από τις θρησκείες είναι η σωστή και ποιο δόγμα είναι πιο κοντά στον πραγματικό Θεό (εφόσον και αν υπάρχει). Πριν βροντοφωνάξει ο καθένας μας, η δικιά μου θρησκεία, το δικό μου δόγμα είναι τα σωστά, μήπως πρέπει να σωπάσουμε και απλά να σεβαστούμε τους υπόλοιπους, γιατί χειρότερο από αιρετικός είναι το να είσαι φανατικός, η τυφλή πίστη σίγουρα σε σπρώχνει σε εγκλήματα τόσο κατά των άλλων όσο και κατά του εαυτού σου.

Μαίρη Β.