HIVE > Η ΒΑΣΙΛΛΙΣΑ ΤΗΣ ΚΥΨΕΛΗΣ

Σκηνοθεσία: Blerta Basholli

Παίζουν: Yllka Gashi, Cun Lajci, Kumrije Hoxha

«Σπουδάσει, δεν σπουδάσει, θα είναι μια γυναίκα».

Στα τέλη του εικοστού αιώνα στη πρώην Γιουγκοσλαβία, έγινε πόλεμος. Σε αυτόν όπως συμβαίνει συνήθως σε κάθε πόλεμο έγιναν ακρότητες από όλες τις πλευρές. Το 1999 στο Κόσσοβο, σφαγιάστηκε ένας μεγάλος αριθμός ανθρώπων, κυρίως αντρών, από τους σέρβους. 240 άνθρωποι δολοφονήθηκαν ενώ 1600 αγνοούνται μέχρι και στις μέρες μας, κι όμως οι οικογένειες τους 21 χρόνια έπειτα περιμένουν ότι θα επιστρέψουν.

Η σκηνοθέτης Blerta Basholli, στην βιογραφική της ταινία, μας πηγαίνει εφτά χρόνια έπειτα από τη σφαγή σε ένα χωριό του Κοσσόβου, στο Krusha e Madhe. Οι γυναίκες των θυμάτων, ζούνε μια ζωή στα όρια της οικονομικής ανέχειας ενώ είναι υποχρεωμένες να ανέχονται την κριτική από τους άντρες του χωριού και την επιβολή της επιθυμίας των αντρών της οικογενείας. Ό,τι κάνει μια γυναίκα έχει αντίκτυπο πάνω και στα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας, στο χωριό. Η Φαχριγιέ, η οποία ελπίζει στην επιστροφή του άντρα της, προσπαθεί να μεγαλώσει τα δυο τους παιδιά και να φροντίσει τον πεθερό της. Θα είναι εκείνη, που μη βρίσκοντας άλλη λύση, θα φροντίσει να πάρει το δίπλωμα του αυτοκινήτου. Το δίπλωμα το οποίο θα είναι χρήσιμο για την επιβίωση της Φαχριγιέ, θα την καταστήσει κόκκινο πανί στα μάτια των αντρών του χωριού, ενώ κάποιοι θα πιστέψουν ότι επειδή οδηγεί, έχουν δικαίωμα να της ριχτούν. Η Φαχριγιέ δεν το βάζει όμως κάτω, θέλει να στηρίξει την οικογένεια της και να βοηθήσει τις υπόλοιπες γυναίκες που σαν εκείνη περιμένουν τους άντρες τους, και το επίδομα που τους δίνεται δε φτάνει να πάρουν τίποτε παραπάνω από λάδι και αλεύρι.

Η ταινία αντικατοπτρίζει τη ζωή της γυναίκας στα Βαλκάνια (συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδα). Η αξία της μειώνεται από τα κουτσομπολιά και εκείνη πρέπει να είναι υπόδειγμα και να μην προκαλεί. Όμως αν δεν πράξει αυτό που θα ‘‘προκαλέσει’’ τους συγχωριανούς στην πατριαρχική πατρίδα της, δε θα μπορέσει να σηκώσει κεφάλι, μα μήπως θέλει κάποιος εκτός από την ίδια να σηκώσει κεφάλι; Στις πρώτες σκηνές της ταινία η Φαχριγιέ δε μιλάει πολύ, αλλά φαίνεται στα χαρακτηριστικά της όλο το βάρος της ευθύνης που φέρει. Δεν τη βαραίνει μόνο η απουσία του άντρα της, που πιθανόν να είναι δολοφονημένος, αλλά και πως θα τα καταφέρει να μεγαλώσει τα παιδιά τους και να επιβιώσουν. Στα Βαλκάνια καθώς φαίνεται, μπορεί να μη θάβουν τη χήρα μαζί με το νεκρό, αλλά ίσως έχουν απαίτηση να βρει τον τρόπο να πεθάνει από μόνη της.

Ανθρώπινη ταινία, με σκοπό να δείξει τις δυσκολίες των ζωών της χήρας γυναίκας που δυσκολεύεται ακόμη περισσότερο από την επικριτική ματιά των ξένων. Στο φεστιβάλ Βαρσοβίας χαρακτηρίστηκε ως η καλύτερη ταινίας πρωτοεμφανιζόμενου δημιουργού. Στο φεστιβάλ Sundance απέσπασε το Μέγα Βραβείο επιτροπής, το βραβείο σκηνοθεσίας και το  βραβείο κοινού.  (Η πρώτη ταινία στο παγκόσμιο τμήμα που κερδίζει και τις τρεις ανώτερες διακρίσεις).

Από 24 Μαρτίου στους κινηματογράφους.

Μαίρη Β.