SECOND MOTHER > Δεύτερη Μάνα

Παίζουν: Ρετζίνα Κασέ, Καμίλα Μάρδιλα, Καρίνε Τέλες

Η «δεύτερη μάνα» είναι μια ταινία βραζιλιάνικης παραγωγής με ταξικό προβληματισμό και μία συγκλονιστική Ρετζίνα Κασέ στον πρώτο ρόλο.

Η Βαλ δουλεύει ως οικονόμος μιας μεγαλοαστικής οικογένειας στο Σάο Πάολο. Όσο κι αν η συμπεριφορά των εργοδοτών της απέναντί της χαρακτηρίζονται από ευγένεια και σεβασμό, όσο κι αν διατηρεί ακόμα μια πολύ ζεστή και τρυφερή σχέση με τον Φαμπίνιο, τον γιο της οικογένειας που φρόντιζε από μικρό παιδί, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι πρόκειται για δύο αυστηρά διακριτούς κόσμους, που δύσκολα θα υπερβούν τα όριά τους για να συναντηθούν πραγματικά. Αν αυτή η αντίθεση δεν είναι ευδιάκριτη από την αρχή είναι επειδή η Βαλ έχει συνειδητοποιήσει και αποδεχτεί πλήρως τον ρόλο και τη θέση της. Η κάμερα τοποθετείται μέσα στην κουζίνα της Βαλ και από εκεί δε βλέπουμε παρά ένα μικρό κομμάτι της τραπεζαρίας. Όσο η Βαλ δεν έχει περισσότερη θέα αυτού του χώρου από όσο χρειάζεται για να προσφέρει τις υπηρεσίες της, δεν υπάρχει κανένας λόγος τριβής. Η διαφορά μεταξύ του μεγαλοαστικού σπιτιού με την πισίνα και της κάμαρας όπου κοιμάται η Βαλ είναι χαοτική, ο θεατής όμως σχεδόν δεν την παρατηρεί, τόσο πολύ που έχει συνηθίσει η ίδια η Βαλ τις συνθήκες διαμονής της και δεν τις αμφισβητεί.

Τη συνειδητοποιούμε κι εμείς μαζί με την Τζέσικα, την κόρη της Βαλ, όταν αυτή φιλοξενείται στο σπίτι όπου διαμένει η μητέρα της. Η νέα, καλλιεργημένη και γεμάτη αυτοπεποίθηση Τζέσικα είναι ο καταλύτης που θα αναδείξει την απόσταση των δύο κόσμων και την εύθραυστη φύση της επιφανειακής αβρότητας που μέχρι τώρα εμφανίζεται να τους γεφυρώνει. Όσο κι αν υπάρχουν μεγάλες διαβαθμίσεις στα μέλη της οικογένειας, ανάλογα με την ψυχοσύνθεση και τις ευαισθησίες του καθενός, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι στο τέλος της ημέρας η συμπεριφορά τους καθορίζεται από τις διαφορετικές ανάγκες που επιζητούν να τους καλύψουν η Βαλ και η Τζέσικα.

Οι χαρακτήρες που πλαισιώνουν τη Βαλ είναι χαρακτηριστικοί και καλοπαιγμένοι από όλο το καστ.

Η Τζέσικα είναι η ορμητική και αυθάδης νέα που έχει όλη τη ζωή μπροστά της και δε δέχεται να της την καθορίσει κανένα ταξικό υπόβαθρο.

Η Μπάρμπαρα, η μητέρα του Φαμπίνιο, είναι η τυπική γυναίκα καριέρας, της οποίας η συμπεριφορά είναι καλοσυνάτη και ευγενική πιο πολύ ως απόρροια μιας εργασιακής πρακτικής που τηρεί και στη ζωή της παρά σαν μια βιωμένη και πάγια αρχή.

Ο σύζυγός της, Κάρλος, είναι ο καλλιτέχνης που όσο κι αν προσαρμόζεται στον πολύβουο μεγαλοαστικό τρόπο ζωής πάντα κάτι μέσα του ασφυκτιά, έτοιμο να αναδυθεί στην πρώτη ευκαιρία.

Ο Φαμπίνιο είναι το τυπικό πλουσιόπαιδο, του οποίου οι όποιες ανησυχίες χαλιναγωγούνται από τη βεβαιότητα ότι τα πράγματα ποτέ δε θα πάνε τόσο στραβά ώστε να μη βρει τον δρόμο του.

Αυτή όμως που κουβαλάει όλο το έργο στις πλάτες της είναι η Ρετζίνα Κασέ στον ρόλο της Βαλ. Από τις ηθοποιούς που δεν υποδύονται έναν ρόλο, απλά παίζουν με όλο το σώμα και την ψυχή τους, δεν παίζουν καν, απλά υπάρχουν μπροστά στην κάμερα. Ο θεατής δεν έχει πια μια ηθοποιό μπροστά του αλλά την ίδια τη Βαλ και η φυσικότητά της τον κάνουν να συμμετέχει αβίαστα στη χαρά και τη λύπης της.

Και τελικά δεν έχει τόση σημασία αν το ταξικό σχόλιο είναι ολοκληρωμένο ή αν πετυχαίνει τον στόχο του, γιατί αυτό που κάνει το έργο να αξίζει είναι η αγάπη για τους χαρακτήρες του και το γνήσιο συναίσθημα που εκπέμπει. Αν το αντιμετωπίσετε πιο πολύ με την καρδιά από ό,τι με το μυαλό θα συγκινηθείτε.

Αλέξανδρος Πασπαρδάνης